‘Bisiklet üzerinde kendimle baş başayım, özgürüm. Yokuşuyla, inişiyle tamamen kendi seçtiğim yoldayım’

Trafiğe takılmadan ulaşımı hızlandırması, karbon ayak izini azaltması ve birebir vakitte bir spor olması üzere nedenlerle Türkiye‘de bisiklete ilgi günden güne artıyor. Bisikletle çocuklarını okula bırakan da var, hastalarını muayene etmeye giden de, kış aylarında evsizlere sıcak yemek taşıyan da…

‘ROTAM ÜZERİNDEKİ KENTLERDE ORGAN BAĞIŞI KAMPANYALARI DÜZENLEDİM’

Kemal Yücel (42, gazeteci), Adana

1.5 yaşımda babamı kaybettiğimiz için maddi düşüncelerimiz olmuştu. Simit ve eskimo (meyveli buz) satarak hem aile bütçesine takviye olurdum hem de bisiklet kiralardım. Bisiklet sahibi olma hayalim büyüyene kadar devam etti. 2019’da nihayet ikinci el bir bisiklet aldım, Adana’dan başlayarak Türkiye cinsine çıktım.

Bisikleti günlük hayatımda da kullanıyorum, toplumsal sorumluluk çalışmalarımda da… ‘Her pedal bir umut olsun’ mottosuyla bisiklet tipleri düzenleyip kent şehir gezdim. Rotam üzerindeki kentlerde kök hücre ve organ bağışı kampanyaları düzenledim, hastanede tedavi gören çocuklara armağanlar götürdüm. Bisikletimin heybesinde nakil bekleyen hastalara umut taşıdım. 226 lösemi hastası çocuğumuza uygun donör bulundu. ‘Bisiklet Sevgimiz ile Lösemiyi Yeniyoruz’ başlıklı bir kampanyamız daha var. İstekli dostlarımızın dayanağıyla her yıl yaklaşık 50 lösemi hastası çocuğa bisiklet ikram ediyoruz.

Ayrıyeten ‘Bir Kase Tebessüm’ sloganıyla yedi yıldır konutlarımızda pişirdiğimiz yemekleri bisikletimizin ardına koyup Adana sokaklarında yaşayan evsizlere kış aylarında sıcak çorba ve yemek ikramı yapıyoruz.

Pandemi sürecinde de bisikletli arkadaşlarımla birlikte, konutundan çıkamayan hasta ve yaşlılarımızın muhtaçlıklarını karşılıyor ve sokak hayvanlarını da besliyoruz.

‘YAVAŞLIĞI, SABRI ÖĞRETİYOR’

Tuğba Can (32, matematik öğretmeni), Sivas

Benden 4 yaş büyük olan dayıma 18 vites sarı bir bisiklet alınmıştı. Kız çocuğu olmam, bisikletin benim için fazlaca büyük ve değerli olması üzere nedenlerden ötürü binmem yasaktı. O bisikleti gizlice kaçırır, dakikalarca sürerdim. Takıma değen bacaklarımın morardığını haftada bir banyo yaptıran anneannemin fark etmesiyle vedalaştım o bisikletle.

Yakın tarihteki bisiklet hikayemse 4.5 yıl evvel Polonya’da başladı. Konutuna konuk olduğum insanların neredeyse hepsi bisikletçiydi. Ülkeleri geçmiş, dağları aşmışlardı. Bana hayal üzere görünen fotoğraflar gösteriyorlardı. Türkiye’ye döndüğümde Sivas’tan geçen dünya bisikletçilerini ağırlamaya, yardım etmeye başladım. O denli hoşlardı ki “Ben de yapabilir miyim” sorusu yollara düşmeme neden oldu. Üç yılda yaklaşık 15 bin kilometre yol aldım, Türkiye, Brezilya, Uruguay, Arjantin ve Şili’de pedalladım.

Bisiklet tabiata en uyumlu ulaşım aracı. Beni de tabiatın bir modülü yapıyor. Yavaşlığı, sabrı öğretiyor. Yoluma hoş beşerler çıkarıyor. Bana plan yapmamayı, o anı nitekim yaşamayı tembihliyor. İsteseniz de plan yapamıyorsunuz… ya tekeriniz patlar, ya yokuş ummadığınız kadar diktir ya da yolda güleç bir teyze el edip “Gel soluklan” der. Sabah haritadan bakıp “Bugün şuraya varırım” dediğim yere varmışlığım pek yoktur.

Bisiklet üzerinde kendimle baş başayım. Özgürüm. Yokuşuyla, inişiyle büsbütün kendi seçtiğim yoldayım. Memnunum.

Şoförler daha saygılı ve dikkatli olsa, yolun onun hakkı olduğu kadar benim de hakkım olduğunu anlayabilse yaşadığımız meselelerin büyük bir kısmı ortadan kalkar.

‘YOLU GEREKSİZ İŞGAL ETMİYOR, HAVA KİRLİLİĞİNE YOL AÇMIYORUM’

Aylin Asil Atasoy (43, memur), İzmir

2014’te ailemle birlikte belediyenin bisikletlerini alıp denedik. Bisikleti başta hafta sonları gezme ve spor hedefli kullanırken daha sonra günlük ulaşım aracı olarak da kullanmaya başladık. Küçük oğlumu anaokuluna giderken bisikletimin gerisindeki bebek aparatına yerleştiriyordum. Büyük oğlum da kendi bisikletini kullanıyordu. Evvel onların okuluna gidiyorduk, sonra ben işime… Artık de çabucak hemen her gün bisiklete biniyorum.

Günlük iş ve alışverişimizi bisikletle yapıyoruz. Trafiğe takılmadığım için vakit kazandırıyor, ulaşım masrafım cebime kalıyor. Ayrıyeten tertipli bisiklet kullanan şahısların sıhhat durumları her gün oturarak ulaşım sağlayanlardan çok daha güzel. Trafikte gerilim yaşamıyoruz. Gürültüye neden olmuyor, yolu gereksiz işgal etmiyor ve hava kirliliğine yol açmıyorum. Bisiklete her bindiğimde çocukluğumda, mahalle ortasında sürerken duyduğum memnunluğu yaşıyorum. İşe giderken motivasyonumu arttırıyor. İş çıkışında da günlük gerilim ve yorgunluğumu pedal çevirdikçe atıyorum. Lakin yollar bisiklet kullanıcıları için kâfi değil. Çok değersiz üzere görünen kıymetli bir detay da mazgalların yolun dikine yerleştiriliyor olması. Bisiklet kullanımının yaygınlaşması ve bu farkındalığı arttırmak için cadde üzerinde ayrılmış yol imali çok kıymetli.

‘ÇOCUKLARLA ARAMDA BİR KÖPRÜ…’

Emre Karasaç (29, fotoğrafçı), İstanbul

Birinci bisikletim 7-8 yaşlarımda verilen bir karne armağanıydı. Bisiklet sürmek keyif verici ve beni özgür kıldığını düşündüğüm bir hareket. Fizikî ve mental açıdan bana katkı sağladığını da düşünüyorum. 20’li yaşlarımdan itibaren etkinliklere ve tiplere katıldığım için toplumsallaşma ve ulaşım aracı oldu. 2 yıldır dağ bisikleti yarışlarına katılarak sportmen kimliği kazandım. 2015’te Ekolojik Kütüphane projesiyle bisikleti ulaşım yahut spor yapmak dışında bir maksat için de sürmeye başladım. Bu projeyle bisikleti çocuklarla aramda bir köprü olarak görmeye başladım zira öğrenci ve hasta çocuklara kitap yahut oyuncak taşımanın bisiklet sürmeme daha da mana kazandırdığını fark ettim. Şimdilerde bisiklet sürüşlerim römorkumla kitap yahut oyuncak taşıyarak geçiyor.

“Ekolojik Kütüphane projemize katılıp kitap yahut oyuncak yardımı yapmak isteyenler bize toplumsal medya adreslerimizden ulaşabiliyor.”

‘BİSİKLETLİ TABİP OLARAK TANINIYORUM’

Ümit Yavuz (41, doktor), İzmir

Bisiklet sürmeye beş yıl evvel 120 kiloya çıktığımda antrenman maksatlı başladım ancak artık ulaşım ve işim için de kullanıyorum. Mesai saatlerimde bisikletle Sıhhat Bakanlığı konutta sıhhat hizmetlerini yerine getiriyorum. Yatağa bağımlı hastaların rutin ziyaretlerini yapıyorum. Hastane idaresinin takviyesiyle bir bisiklet temin ettik, böylece günde 10-12 hasta ziyareti yapabiliyorum. Kent içinde trafiğe takılmadan, park sorunu yaşamadan daha çok hastayı ziyaret edebiliyorum. Bisikletle gitmem hasta yakınlarına da sempatik geliyor.

Mesai dışındaysa bisiklet yarışlarına hazırlık gayesiyle idman yapıyorum. Bisiklet artık benim kimliğim oldu. Ödemiş’te ‘Bisikletli Doktor’ olarak tanınıyorum.

Bendeki müspet değişime şahit olan arkadaşlarım da bisiklet sahibi oldu. Daha az otomobil kullandığım için daha az karbon ayak izim oluyor. Bisiklet üstünde kendimi çok özgür hissediyorum. Gücümün yettiği her yere pedallayabilirim. İdman gayeli 4.5 saat boyunca 130 kilometre bisiklet sürüyorum. Bunu kullanmayı insanın kendiyle baş başa kaldığı kaliteli bir vakit olarak görüyorum.

‘HEDEFİM ÜLKEMİ PARALİMPİK OYUNLARDA TEMSİL EDEBİLMEK’

Barış Asa (35, eczacı), Bursa

Bisiklete ilgim 7 sene evvel sıhhatimi kazanma hedefimle başladı. Kilolarımdan kurtulmak için bir bisiklet aldım. O gün bugündür büyük bir keyifle sürüyorum.

2018’de idman dönüşü bir aracın bana çarpması sonucu büyük bir kaza geçirdim. Bu olay sonrasında iki ayağımı diz altından kaybettim. Fakat bisiklete binme arzum asla değişmedi. Amaçlarımı daha da büyüterek bisiklet sürmeye ve müsabakalara katılmaya devam ediyorum. Yakın vakitteki maksadım ülkemi paralimpik oyunlarda temsil edebilmek.

Bisiklet üzerinde özgür hissediyorum. O rüzgarı ve tabiatın kokusunu hissetmek, virajlı yollarda seyir almak inanılmaz keyif veriyor.

Bisiklet yolları arttırılmalı, araç şoförleri kamu spotlarıyla bilinçlendirilmeli. Araç şoförlerinin en ufak kusurunu bisiklet şoförleri olarak çok ağır bedellerle ödüyoruz. Bizlere karşı biraz daha sabırlı ve saygılı olmalarını, empati kurmalarını diliyorum. Trafik hepimizin.

‘TECRÜBESİZDİM, KAZARA DAĞA ÇIKTIM LAKİN ARTIK ANLATACAK BİR ÖYKÜM VARDI’

Cem Yiğit Üzümoğlu (27, oyuncu), İstanbul

Üzümoğlu, Şarköy yolunda, ‘yanlışlıkla Uçmakdere Dağı’na tırmanırken… (Ağustos, 2013)

Bisikletin kent içinde kullanımına dair fikrim yurtdışında insanların bisikletle seyahat ettiğini görmemle başladı. İnsanların uçaklarla yahut arabalarıyla değil Avrupa’yı, Asya’yı ve bütün dünyayı bisikletleriyle gezdiklerini gördüğümde “Ben de bir yerden başlamalıyım” demiştim.

Alp Dağları’na bisikletiyle tırmanmış bir Fransız tanıdım. “Zor fakat çok güzel” demişti. Anlatacak bir öyküsü vardı ve büyüleyiciydi. Onu dinledikten sonra eski bisikletimle bir sabah yola çıktım, Maltepe’den Tekirdağ-Şarköy’e gittim. Deneyimsizdim. Ezkaza dağa çıktım, 16 saat sürdü ancak benim de artık anlatacak bir öyküm vardı.

Uzun müddettir bisikleti birincil ulaşım aracım olarak kullanıyorum. Sete değil fakat kentin merkezi yerlerindeki tiyatro yerlerine bisikletle gidiyorum. O akşam performansıma odaklanmamı, daha sağlıklı, tabiata ve etrafa karşı daha saygılı olmamı sağlıyor.

Bisikletim 1999 model bir Trek 5500 yarış bisikleti. Lance Armstrong’un Fransa Bisiklet Tipi’nde kullandığı muhakkak sayıda üretilmiş bisikletlerden biri. Nizamlı bakım yaptığım ve teknik işlerden anladığım için yıllardır yollarda ‘akarak’ gitmekteyim. 

Bisiklet kullanımı teşvik edilmeli ve çocuk yaştan itibaren bisikletin sadece yazlıklarda binilen bir araç değil, hayatımızı kolaylaştıran, sağlıklı olmamızı sağlayan ve tahminen de bir öykü anlatabilecek bir araç olabileceğinin eğitimi verilmeli.

2 MİLYON 500 BİN:  Türkiye Bisiklet Federasyonu’nun bilgilerine nazaran Türkiye’de ulaşımda bisikleti tercih edenlerin sayısı. Federasyon Lideri Erol Küçükbakırcı salgın nedeniyle toplu taşıma araçlarında bulaş riski fazla olduğu için bisiklet kullanımının 3 kat arttığını söylüyor.

Bisikletli Ulaşımı Geliştirme Platformu’nun (BUGEP) internet sitesi ve toplumsal medya adresleri üzerinden bisikletli ulaşım konusundaki tüm çalışma, rapor, seminer ve aktiflikleri takip edebilirsiniz. BUGEP, işine bisikletle giden 12 bin üyeden oluşuyor.

Kaynak: Hürriyet

Bir önceki yazımız olan Keleş, genel kurulda aday olmayacak başlıklı makalemizde başkan, Keleş ve Yöneti̇m Kurulu hakkında bilgiler verilmektedir.