Marmara’da nerelerde yüzülebilecek? Bakan Kurum açıkladı

Bakan Kurum, Ege-8 isimli gemi ile Marmara Denizi’ndeki müsilaj temizleme çalışmalarını inceledi. İncelemede Bakan Kurum’a İstanbul Valisi Ali Yerlikaya da eşlik etti.

Burada basın mensuplarına açıklamada bulunan Bakan Kurum, sabahki programına ait bilgi vererek, Üsküdar’da Ferah, Mehmet Akif Ersoy ve Küplüce mahallelerini kapsayan bir dönüşümü başlattıklarını aktardı.

Toplamda 7 bin konutluk bir dönüşüm projesini Üsküdar’da yürüteceklerini tabir eden Kurum, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları çerçevesinde kıymetli bir dönüşüm süreci yürütmek ismine ilçede vatandaşlarla birlikte olduklarını ve birinci yıkımları yapmak suretiyle projenin başlangıcını gerçekleştirdiklerini söyledi.

Kurum, ülkenin bir sarsıntı gerçeği olduğunu, bu gerçeğe ait tüm adımları alanda kararlı biçimde atmaya uğraş gösterdiklerini lisana getirerek, “Diğer taraftan da bugün dünyanın en değerli gündem unsurlarından biri olan iklim değişikliği ve iklim değişikliğinin kentlere olan tesirlerini azaltmak ismine da çok değerli projeler yapıyoruz.” diye konuştu.

Bu çerçevede ​​​​​​Birleşmiş Milletler (BM) 26. İklim Değişikliği Taraflar Konferansı (COP26) Lideri Alok Sharma’nın kasım ayında Glasgow’da gerçekleştirilecek olan çalıştay öncesinde Türkiye’yi ziyaret ettiğini hatırlatan Kurum, iklim değişikliği noktasında Glasgow’un Türkiye ismine çok kıymetli kararların alınacağı bir konferans olacağını düşündüğünü kaydetti.

Bakan Kurum, görüşmede, ülke olarak, beklentileri ve talepleri lisana getirdiklerini belirterek, Türkiye’nin BM Çerçeve Kontratı kapsamında Ek-1 listesinde bulunduğunu aktardı.

Görüşmede Türkiye’nin Ek-1 listesinden çıkarılması taleplerini ilettiklerini, bir de iklim değişikliğiyle ilgili çabada daha da kararlı adımların atılmasına yönelik İklim Finansman Fonu’ndan ülkenin faydalanmasına ait mutabakatın da neticelendirilmesi gerektiğini tabir ettiklerini anlatan Kurum, şöyle devam etti:

“Çok olumlu bir görüşme gerçekleşti. İnşallah Glasgow öncesinde bu mutabakatın imzalanması ve imzalanmasına müteakip de iklim değişikliğiyle ilgili çaba kapsamında adımlarımızı daha da kararlı hale getireceğimiz projelerimizi yapacağımızı tabir ettik. Olağan iklim değişikliğinin tesirlerine baktığınızda işte bugün denizlerin sıcaklığının arttığını görüyoruz. Marmara Denizi’miz şu an Ege’ye, Akdeniz’e, Karadeniz’e oranla bir derece daha sıcak gözüküyor. Yani öbür denizlerimiz 1,5 derece ısınmışken, Marmara Denizi’miz 2,5 derece ısınmış durumda. Aslında tüm Paris Muahedesi ve çerçevesinde atılması gereken adımlar da tüm dünyada denizlerin bir derece daha ısınmaması ismine atılan adımlardır. Hasebiyle bizim de Marmara’da kararlı bir biçimde açıklamış olduğumuz hareket planları çerçevesinde adımlarımızı atmamız gerekiyor. Alışılmış bu mevzuda epey kararlı gidiyoruz. Açıkladığımız aksiyon planlarını bir takvim çerçevesinde vilayetlerde valiliklerimizin uyumunda yürütüyoruz ve bu mevzuda kararlıyız. Yani belirlediğimiz takvim çerçevesinde atılacak tüm adımları atmaya çaba gösteriyoruz. Bu noktada da Sayın Cumhurbaşkanımız şahsen bahsin takipçisi ve destekçisi. Ben sizlerin huzurunda hassaten kendilerine şükranlarımı arz ediyorum. Bu çerçevede çabucak bir uyum heyeti oluşturduk. Uyum konseyinde bakanlığımız, ilgili bakanlıklarımız, valiliklerimiz, belediyelerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız, hocalarımız var. Bu uyum şurası içinde alt kümeler oluşturduk. Alt gruplarımız da atılması gereken tüm adımları bu takvim çerçevesinde atmaya uğraş gösteriyor.”

“7 gün 24 saat kontrollerimiz devam edecek”

Marmara’nın bir hafta, 10 gün öncesine nazaran daha pak durumda olduğunu belirten Kurum, “Hem aldığımız önlemler hem yaptığımız hareketle paklık çalışmaları ve atacağımız adımlarla inşallah biz Marmara’mızı beklenenden daha kısa müddette eski haline getireceğiz.” dedi.

Alanda, 1550 kişinin çalıştığını kaydeden Bakan Kurum, şöyle konuştu:

“Toplamda bugüne kadar 4 bin 41 kontrol gerçekleştirdik ve bu kontroller kapsamında 8 işletmeye kapatma cezası, toplamda 12,5 milyon lira idari para cezası uyguladık. 7 gün 24 saat kontrollerimiz devam edecek. Bu noktada da açıkçası Marmara’nın kirletilmesine müsaade etmeyeceğiz ve göz açtırmayacağız. Bu anlayışla arkadaşlarımız çalışıyorlar. Gerek Kıyı Güvenliğimizle gerek Bakanlığımızın ve öbür bakanlıklarımızın kontrol takımlarıyla bu süreci yürütüyoruz. Kapattığımız işletmelerin 3’ü Yalova’da, 3’ü Balıkesir’de, 2’si de Tekirdağ’da. Toplamda 8 işletmeye de kapatma cezası verdik. Toplamda şu an alanda 255 noktada da müsilaj toplama faaliyetleri yürütülmekte. Bugüne kadar yapmış olduğumuz çalışmalar çerçevesinde toplamda 3 bin 850 metreküp müsilajın paklığını sağlayarak almış olduğumuz müsilajları da bertaraf tesislerine gönderiyoruz.”

Müsilajla “organik” çaba

Bakan Kurum, İstanbul Üniversitesi ile bir organik bakteriyle deniz yüzeyindeki müsilajın ayrışmasına ait adım attıklarını ve bunun da takibini yaptıklarını bildirdi. Daha evvel birtakım göllerde oksijen düzeyini artırdığını tespit ettikleri araçları da buraya getireceklerini belirten Kurum, “Salı günü Marmara’da belirleyeceğimiz iki noktada denizdeki oksijen düzeyini artırmak ismine bu çalışmayı da başlatacağız. Bize bildirilen bir makinenin yaklaşık 15-20 hektar ortasında denizde paklık yapabildiği, denizdeki oksijen düzeyini artırabildiği.” dedi.

Bilim gemisinin alanda çalışmalarını sürdürdüğünü anlatan Kurum, şöyle konuştu:

“Takip ettiğimiz 3 nokta var. Birincisi azot, ikincisi fosfor düzeyi ve yeniden tıpkı biçimde denizin tabanındaki oksijen düzeyi. Biz azot ve fosforun azalmasını günbegün takip edeceğiz. Bir amacımız var. Toplamda şu an denizin tabanındaki azotun yüzde 40 azalması halinde bilim adamlarımız Marmara’mızın eski haline dönebileceğini bize söylüyorlar. Bu çerçevede çalışmalarımızı ağırlaştırıyoruz. Tekrar aksiyon planımız çerçevesinde Marmara’daki atık su arıtma tesislerini biyolojik hale getirecek adımları atacağımızı söylemiştik. Buna ait de Meclisimizde çalışmamızı yürütüyoruz. İnşallah önümüzdeki hafta meclisimizin de takdiriyle belediyelerimizin bu işleri daha süratli yapmalarına ait bir yasal düzenleme yapılacaktır. Buna ait Meclis ile birlikte ortak bir çalışma yürütüyoruz. Gerek PPP model (Kamu-Özel ortaklığı) ile gerek yap-işlet-devret modeliyle arıtma tesislerinin çok daha kısa vakitte faal bir halde yapılmasının önünü açacak düzenlemeyi de Meclisimiz ile birlikte takip ediyoruz.”

Gelecek jenerasyonlara bugünden daha yeterli durumda bir Marmara bırakmayı istediklerini lisana getiren Kurum, “Milletimiz müsterih olsun.” dedi.

Marmara’da nerelerde yüzülebilecek?

Önlemlerin sonuçlarını olumlu formda görmeye başladıklarını kaydeden Kurum, müsilajdan alınan numunelerin ağır metaller içermediği bilgisini de verdi. Marmara kıyısında hangi noktalarda yüzülebileceğine yönelik de bir çalışma yürütüldüğünü anlatan Kurum, şöyle konuştu:

“Yüzme noktasında Halk Sıhhati Genel Müdürlüğümüzün sitesinde deniz suyunun kalitesi, yüzmeye ait her türlü bilgi, marmarahepimizin.gov.tr adresinde ayrıntılı formda açıklanmakta. Vatandaşlarımızın bu sitede açıklanan yüzülebilecek kalitede su düzeyi olan yerlerde yüzmelerinde de bir sakınca olmadığı yeniden bu sitemizde ayrıntılı halde vatandaşlarımız bilgilendirilmekte. Denizdeki canlıların, balıkların da alınan birinci numuneleri çerçevesinde, rastgele bir olumsuz sonuca rastlanmadı. Ayrıntılı tahlillerimiz, incelemelerimiz, Halk Sıhhati Genel Müdürlüğümüz, Tarım Bakanlığımız nezdinde ayrıntılı bir formda yapılmakta. Lakin alınan birinci sonuçlara nazaran de balıklara ait de rastgele bir olumsuz bulguya rastlanmadı.”

Ergene Irmağı’na yönelik çalışmalar

Ergene Irmağı’na Türkiye’nin en büyük etraf projesinin yapıldığını belirten Kurum, 5 atık su tesisine sahip proje için yaklaşık 5 milyar lira harcandığını söz etti.

Bölgedeki tüm organize sanayi bölgelerinin, evsel atıkların bağlandığı ileri biyoloji arıtma yapılarak denize deşarjının sağlandığı bir proje olduğunu vurgulayan Kurum, “Bu proje yüzde 85 etabına gelmiştir. Tarım Bakanlığımız ve Sanayi Teknoloji Bakanlığımız bu projeyi yürütüyorlar. Biz de Etraf ve Şehircilik Bakanlığı olarak verilmesi gereken takviyeleri veriyoruz. Şu an denize derin deşarj edilen kısım toplamın yüzde 3’ü kadar, 15 bin metreküp. Toplamda 450 bin metreküplük bir arıtma kelam konusu ve bu arıtılan sular ileri biyolojik arıtma, yani bizim şu an Marmara’da yapmaya çalıştığımız sistem aslında fiilen orada işlemeye çalışıyor. Yüzde 3’ü tamamlandı, kalan kısmına ait adımlar atılıyor.” dedi.

Denize derin deşarj yapılan kısımda kirlilik ve renk noktasında parametre kelam konusu olduğunu lisana getiren Kurum, hem renk parametresinin, hem de tuzluluk oranının fazla olduğuna ait tenkitlerin olduğunu kaydetti. Kurum, bu durumun müsilaja yahut denizdeki kirliliği sebebiyet verdiğine ait bir rapor olmadığına dikkati çekti.

Burada atılan suyun Marmara’ya ziyan vermesinin mümkün olmadığına değinen Kurum, yeniden de gerekli önlemleri aldıklarını ve gerekli takibi yaptıklarını kaydetti.

Kurum, ileriki süreçte buradaki renk parametresi ve tuzluluğun giderileceği adımları atacaklarının altını çizdi.

Denizlerdeki oksijen, azot ve fosfor düzeyini takip ettiklerine vurgu yapan Kurum, “Bizim inşallah bu kararlı duruşumuz devam ettiği sürece, attığımız adımlar, yapmış olduğumuz projeler, gerçekleştirdiğimiz aksiyonlar çerçevesinde en kısa müddette inşallah Marmara’yı eski haline getireceğiz. Milletimiz müsterih olsun.” diye konuştu.

“İlk 30 metrede müsilajın az olduğu tespit edildi”

Açıklamanın akabinde ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsünün araştırma gemisi Bilim-2 gemisine geçen Kurum’a ve beraberindekilere, yürütülen çalışmalar hakkında bilgi verildi.

Kurum, TÜBİTAK ve ODTÜ Bilim- 2 gemisi ile temizleme çalışmalarıyla ilgili tüm takibi yaptıklarını belirterek, “İlk 30 metrede müsilajın az olduğunu hocalarımız yaptıkları tespitte söylüyorlar. Bu da bizim ismimize sevindirici bir durum. 30 metrenin altındaki müsilajlara da ait önlemlerimizi devam ettirdiğimiz takdirde topladığımız müsilajlar dışında ek bir müsilaj gelmeyeceğini hocam tabir ediyor.” diye konuştu.

Bakan Kurum, paklık faaliyetlerimi süratli bir halde sürdürdüklerini vurgulayarak, şöyle konuştu:

“Tedbirlerimizi alıyoruz, denizdeki oksijen, azot ve fosfor düzeyini aylık belirlediğimiz noktalardan periyodik olarak ölçeceğiz. Ölçtüğümüz noktalarda da azot ve fosfor düzeyinin azalmasını hedefliyoruz. Buna ait oluşturduğumuz hareket planı içerisinde ne kadar başarılı olduğumuzu da alacağımız numuneler çerçevesinde tespitini yapacağız. Süreci bu halde takip edeceğiz.”

Daha sonra Bakan Murat Kurum, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Taşınabilir Su ve Atık su Tahlil Laboratuvarı ve Pendik kıyısında müsilaj temizleme çalışmalarını da inceledi.

“Ergene havzasında Türkiye’nin en verimli tarım topraklarının bulunuyor”

Tekirdağ Valiliği vazifesinden 2015 yılında ayrıldığını belirten İstanbul Valisi Ali Yerlikaya ise Ergene havzasında Türkiye’nin en verimli tarım yerlerinin bulunduğunu söyledi.

Bölgenin tıpkı vakitte sanayi bölgesi olduğunu lisana getiren Yerlikaya, Ergene’den mevsimine nazaran ortalama 11 metreküp su aktığını söz etti.

Endüstriyel atıkların deşarj edildiği Ergene’den kendi doğal suyundan 3 kat fazla su aktığının altını çizen Yerlikaya, projenin sürdürülebilir tarım ve sürdürülebilir sanayiye katkı sağladığını vurguladı.

Yerlikaya, projenin bir iki seneye tamamlanacağına inandığını kaydetti.