Muhalefet neden ısrarla seçim diyor, iktidar neden karşı çıkıyor?

Muhalefet partilerinin erken seçim davetlerine rağmen Cumhur İttifakı ortakları Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) önderleri seçimlerin ısrarla vaktinde, yani 2023’de yapılacağını söylüyor.

Taraflar bu tartışmada karşılıklı algı oluşturma suçlamasında bulunurken, erken seçim konusu başşehir siyasetinin gündeminden düşmüyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın parti yöneticilerine yönelik “Kapı kapı dolaşın, sıkılmadık el bırakmayın” talimatı, yurt seyahatleriyle alana çıkması ve bilhassa son Diyarbakır ziyareti siyasi kulislerde seçim işareti olarak yorumlanıyor.

Pekala muhalefet neden ısrarla seçim diyor, iktidar neden karşı çıkıyor? Kamuoyunun nabzını tutanlar mevcut tabloyu nasıl yorumluyor?

AKP Genel Lider Yardımcısı Mustafa Şen: Cumhurbaşkanımız bu sefer işi daha sıkı tutuyor

BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlayan AKP Genel Lider Yardımcısı Mustafa Şen muhalefetin erken seçim talebini samimi bulmuyor.

Şen, Erdoğan’ın meydanlara çıkması, tüm kademe parti yöneticilerine alana inme talimatı vermesi ve son Diyarbakır ziyareti üzerinden erken seçim, baskın seçim yorumlarının da temeli olmadığını görüşünde:

“AK Parti geleneği şöyle bir seçim stratejisi izler, iki sene kaldı seçime. İki sene kaldığında son sene aslında sayılmaz, bilhassa son 8 ay. Aslında seçime 1 sene kaldı demektir. Onun için bu bir senede partiler ne yaptılar yaptılar, gerisi öykü.

“Dolayısıyla esasen seçim sürecine girmiş olduk. Cumhurbaşkanımızın teşkilatçı perspektifinden baktığında iki sene sonraki seçime bu yıldan alana inmek gerekir.

“O yüzden bütün parti yöneticilerimize şu iki cümleyi söyledi: Alana inmenizi istiyorum. Arazi, arazi, arazi, ancak tevazu, tevazu, tevazu. Bu iki şeyin altını kalınca çizmiş oldu.

“Dolayısıyla biz hepimiz alanda, halkın içinde olacağız, bu zati bizim geleneğimizde olan bir şey, birinci kez yapıyor değiliz. Ancak burada benim anladığım, cumhurbaşkanımız bu sefer işi daha sıkı tutmamızı istiyor.”

‘Vatandaşın yüzde 5-6’lık kredisi var, onu almaya çalışıyoruz’

Partisinin son seçimlerde yüzde 42 dolayında oy aldığına işaret eden Şen, sağlam kamuoyu araştırma şirketlerinin yaptığı anketlere nazaran de şu anda partisinin oyunun yüzde 38-40, Erdoğan’ın oyunun ise yüzde 51-52 bandında göründüğünü tabir ediyor.

Muhalefet partilerinden adaylık için ismi geçenlerin hiçbirinin Erdoğan’ın önüne geçemediğini belirten Şen, muhalefet tarafından partisinin ve Erdoğan’ın oylarının kasıtlı olarak düşük gösterilmeye çalışıldığını söylüyor.

Şen, Erdoğan’ın bu sefer işi sıkı tutmasının en kıymetli nedeni olarak, parti oyu ile şahsî oyu ortasındaki makasın açılmasını gösteriyor:

“Cumhurbaşkanımızın ferdî oyu, Cumhur İttifakı oyu olarak ortaya çıkıyor lakin Cumhur İttifakı partilerinin toplamından daha fazla ediyor.

“Seçmenin 5-6 puanlık kredisi var partimize. Şayet Ak Parti vaadini yerine getirirse, seçmen de vaadini yerine getirebilir. Ancak bunu hak etmemiz lazım.

“Son seçimlerden sonra biz yüzde 40, sonra da yüzde 38’e düştük. Ancak Temmuz prestijiyle yüzde 38 küsurlar gelmeye başladı, yavaş yavaş üst gerçek çıkıyor. Şayet biz çalışırsak, iki yıl içinde bu 5-6 puanı alacağız.

“MHP aslında yüzde 9 küsurlarda o da rahatlıkla yüzde 10’un üzerine çıkacaktır. Yüzde 10’u baraj olarak görmeyin, zati barajı yüzde 5’e indirme isteğindeyiz.

“O nedenle Cumhur İttifakı’nın oyları da Cumhurbaşkanımızın oylarının da yüzde 50’nin oldukça üzerinde çıkacağını umut ediyoruz.”

‘Cumhurbaşkanımız seçim sürecini başlattı’

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Diyarbakır ziyaretine, erken seçime yönelik manalar yüklenmesinin hakikat olmadığını tabir eden Şen, ziyaretin Diyarbakırlı gençlerin daveti üzerine gerçekleştiğini anımsatıyor.

Erdoğan’ın bundan sonra alanda olacağını ve büyük kentlerden başlamak üzere tüm vilayetleri ziyaret edeceğini belirten Şen, “Ama bütün bu devlet işlerini yürütürken, bütün vilayetlere gitmek için öncesinden başlamak gerekiyor. Cumhurbaşkanımız olağan seçim sürecini başlattı” diyor ve ekliyor:

“Erbakan Hocamız kaygısı ki, ‘Seçim çalışması pazartesi günü başlar.’ Hangi pazartesi diye sorulduğunda da ‘Seçimden sonraki pazartesi’ sıkıntısı. Erbakan Hoca’nın talebeleri olarak bizim bu huyumuzdan vazgeçmeye hiç niyetimiz yok o nedenle de çalışmaya devam edeceğiz.”

Şen, 2018’deki erken seçim kararının temelinde ise başkanlık sistemini oturtma gayretinin yattığını, bugün ise bu türlü bir durum olmadığı için seçimlerin vaktinde yapılacağını vurguluyor.

CHP Genel Lider Yardımcısı Salıcı: Erken seçim istikrarsızlıktan çıkmak için tek deva

CHP Genel Lider Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı ise Türkiye’nin başta iktisat olmak üzere istikrarsız bir süreçten geçtiğini belirterek, “Erken seçim bu istikrarsızlıktan çıkmak için tek çare” görüşünü lisana getiriyor.

Salıcı, seçmenin artık muhalefeti bir iktidar alternatifi olarak gördüğünü, son lokal seçimlerin de bunu doğruladığını vurguluyor:

“Muhalefet partilerinin iktidar alternatifi olduğunu, muhalefetin söylemesinden daha değerli olanı, vatandaşın görüyor olması. Mahallî seçimlerde vatandaş bu yetkiyi verdi. Siz Türkiye’nin en büyük belediyelerini yönetebilirsiniz, diye yetki verdi.

“Bu yetkiyi verirken, o periyot belediye lider adayı olan arkadaşlarımızı gereğince tanımıyordu. Fakat partilere güvendi, CHP’ye güvendi, baktı öncekilerle kıyasladı, ‘evet yapabilir’ bu takımlar dedi.

“Üzerinden 2 sene geçti. Biz vatandaşla sokakta temas ediyoruz. Vatandaşın kriteri muhalefetin adayının muhakkak olup olmaması değildir, ülkeyi yönetmeye hazır olup olmaması. Muhalefet mevcut sistemin değiştirilmesi gerektiğinden bahsediyor, geçmişte bir ortaya gelmemiş farklı siyasetçilerin mutabakatı konusunda hemfikir. Bunlar geçmişte olmuş şeyler değil.

“İktidar, bu güçlü dinamiği parçalamaya çalışıyor ve ısrarla muvaffak olamıyor. Bu türlü bir ortamda iktidarın dönüp kendisine bakması lazım.

“Toplum muhalefetin kelamlarına kulak kabartıyor. İktidar, kanal İstanbul yapacağız diyor, muhalefet yanlış diyor, vatandaş da yanlış diyor.”

CHP’nin birinci erken seçim talebini lisana getirdiğinde toplumsal dayanağın daha az olduğunu vurgulayan Salıcı, şu anda ise yüzde 50’in üzerinde bir bölümün erken seçim istediğini vurguluyor.

YETERLİ Parti Genel Lider Yardımcısı Paçacı: 2021 sonbaharından sonra erken seçime gidilebilir

DÜZGÜN Parti Genel Lider Yardımcısı Cihan Paçacı ise iktidarın ısrarla reddetmesine rağmen, ağırlaşan şartlar nedeniyle istemese de AKP’nin erken seçime gitmek zorunda kalabileceğini söz ediyor.

Türkiye’de bir idare krizi olduğunu, hem iktisat hem de yargı ve demokratikleşme manasında problemler yaşadığını belirten Paçacı, “Çünkü bu sıkıntıların kaynağı bizatihi Ak Parti iktidarıdır. Türkiye bu tabloyu 2023’e kadar çekemez. Hasebiyle her geçen gün daha ağırlaşan tablo karşısında bir an evvel seçime gidilmesini gerekiyor. Ve inanıyoruz ki, bu seçimde de iktidar değişikliği gerçekleşmesiyle ülkenin sorunlarının tahlile kavuşacağı bir periyoda girilecek” diyor.

Paçacı partisinin de Millet İttifakı’nın da ülkeyi yönetecek takımlara sahip olduğunu ve iktidara hazır olduklarını belirterek, kamuoyu araştırmalarının da bunu gösterdiğini söz ediyor.

İktidarın 2018’de de erken seçim argümanlarını yalanladığını lakin sonuçta seçime gidildiğini hatırlatan Paçacı, Türkiye’nin bu yılın sonbaharından sonra her an erken seçime gidilebileceği görüşünde:

“Türkiye’deki ağırlaşan tablo iktidarı seçime götürür. Daha fazla direnemezler, cumhurbaşkanı ve ortağı 2023 dese bile, bunun inandırıcılığı kelam konusu değildir. Çünkü 2018’de de erken seçim istemek vatan hainliği ile muadil dediler, lakin bırakın erken seçimi baskın seçim kararı verdiler. Ferdî beklentim, 2021 sonbaharından sonraki bir tarihte ki Mart, Haziran olabilir, her an seçime gidebilirler.”

İbrahim Uslu: Erdoğan partiyi seçime hazır tutuyor

Siyasal bağlantı danışmanı İbrahim Uslu’ya nazaran iktidarın başında şimdi netleşmiş bir erken seçim takvimi yok.

Ancak hazırlıklarını da “seçime gitmek zorunda kalabilecekmiş gibi” yaptığına dikkat çekiyor.

İktidarın oylarının aşağı istikametli olduğunu, vatandaş memnuniyetinin her geçen gün azaldığını savunan Uslu, iktisatta de ümit verici bir tablo olmadığı için iktidarın, durumun daha da aleyhe gitmemesi için erken seçim yolunu tercih edebileceğini ediyor:

“İttifak içinde çeşitli sorun alanları var. Bir yandan HDP hakkında kapatma davası devam ediyor, fakat öte yandan Kobani davasında tahliyeler geliyor.

“Ardından Anayasa Mahkemesi oybirliği ile Ömer Faruk Gergerlioğlu ile ilgili oybirliği ile hak ihlali kararı alıyor. Akabinde Erdoğan’ın Diyarbakır ziyareti… Erdoğan, bir manada Kürt seçmenle kopan alakayı güncellemeye, tekrar ısıtmaya çalışıyor. Cumhur İttifakı’nda Kürt sorunu konusundaki fikir ayrılıkları sürüyor. Günün birinde düzgünce sıkışma yaşandığında, ‘Acaba erken seçime gitmek daha âlâ mi olur’ kanaati oluşmasına neden olabilir.

“Onun için Ak Parti üst idaresi ve Erdoğan partiyi daima seçime hazır tutuyor. Bir taraftan sandık görevlilerini eğitmeye başladı AK Parti. Seçime iki yıl varken sandık görevlilerini niçin eğiteceksiniz? Bir yandan da kent ziyaretlerine başlıyorsunuz. Onun için iktidar, bir takvimle hareket etmiyor fakat erken seçim ihtimalini de yabana atmıyor.”

‘Seçmen bazen göndermek için sandığa gider’

Uslu, kamuoyu araştırmalarının ortalamasına bakıldığında, Erdoğan’ın, cumhurbaşkanlığı seçimini birinci tıpta kazanamayacağını, AKP’nin de parlamentodaki çoğunluğunu kaybedeceğinin görüldüğünü söylüyor.

Cumhur İttifakı ortaklarını toplam oylarının yüzde 45’ler civarında olduğunu belirten Uslu, “Bir müddettir sinyaller seçmenin cumhur ittifakından ümidini kestiğini ve alternatif aradığını gösteriyor” görüşünde. Seçmenin yalnızca bir kişiyi iktidara getirmek için değil, bazen de “göndermek için” sandığa gittiğine işaret eden Uslu, ABD seçimlerini buna örnek gösteriyor:

“Türkiye’de de şu anda bu türlü bir durum kelam konusu. Muhalefet de bunu yapıyor, ‘Erdoğan kalsın mı gitsin mi, başkanlık sistemi kalsın mı gitsin mi, tek adam idaresi devam etsin mi etmesin mi?’

“Seçmene bu soruları soruyor ve seçmen büyük çoğunlukla devam etmesin diyor. Muhalefet bu stratejiyle seçim atmosferine gidecek. O yüzden muhalefetin şu konjonktürde seçim istemesinin bir rasyonel temeli var.

“Sadece bir retorik olarak bunu istemiyor. Göstergelere baktığımızda da erken seçimden karlı çıkacak muhalefetmiş üzere görünüyor.”

Bir önceki yazımız olan Türkiye'nin en yüksek barajının su tutacağı tarih belli oldu başlıklı makalemizde Baraj, Barajı ve Gövde hakkında bilgiler verilmektedir.