Deprem Araştırma Komisyonu Başkanı Uncuoğlu, komisyon raporuyla ilgili bilgi verdi Açıklaması

Sarsıntıya Karşı Alınabilecek Tedbirlerin ve Zelzelelerin Ziyanlarının En Aza İndirilmesi İçin Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Hedefiyle Kurulan Meclis Araştırması Kurulu Lideri, AK Parti Sakarya Milletvekili Recep Uncuoğlu, ilgili mevzuatta düzenleme yapılarak, zelzele riski yüksek bölgelerdeki belediyelerin yıllık yatırım bütçelerinin yüzde 10’unu kentsel dönüşüm projeleri için ayırmalarının sağlanarak ayrılan kaynağın yerinde kullanılması için gerekli kontrollerin yapılması gerektiğini söyledi.

Uncuoğlu, sarsıntı araştırma kurulu üyeleri AK Parti Kocaeli Milletvekili İlyas Şeker ve AK Parti Kırklareli Milletvekili Selahattin Minsolmaz ile düzenlediği basın toplantısında, kurul raporuyla ilgili bilgi verdi.

Komitenin, 268 teklif içeren 522 sayfalık sonuncu raporunu Meclis Lideri Mustafa Şentop’a bugün sunduklarını bildiren Uncuoğlu, sarsıntı tehlikesini tüm taraflarıyla araştırmak, gözlemek ve emniyetli data altyapısı ile tahlil etmek için Sarsıntı İzleme Sisteminin Kapasitesinin geliştirilmesi, güçlendirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasının büyük ehemmiyet taşıdığını söz etti.

Bilhassa zelzele tehlikesi yüksek bölgelerde AFAD tarafından zelzele erken ikaz sistemlerinin kurulması, yaygınlaştırılması ve mahallî idarelerin bu sistemlere dayanağının sağlanmasının teşvik edilmesi gerektiğini lisana getiren Uncuoğlu, “Hazırlık çalışmaları devam eden Türkiye Afet İdare Stratejisi Evrakı ve Aksiyon Planı, Türkiye Afet Risk Azaltma Planı tamamlanmalı ve uygulamaya geçirilmelidir. Ayrıyeten öncelikli olarak zelzele riski yüksek olan vilayetlerimizin Afet Sonrası Düzgünleştirme Planları hazırlanmalıdır.” dedi.

Jeolojik-jeoteknik ve mikrobölgeleme çalışmaları temel alınarak imar planları yapılmış olan yerlerde, yeni bilimsel çalışmalar ile canlı fay tespit edilmesi halinde, bu bilimsel çalışmaların MTA tarafından kıymetlendirilerek Türkiye Canlı Fay Haritasına işlenmesi ve belirlenecek fay sakınım alanlarının Etraf ve Şehircilik Bakanlığının uyumunda planlara işlenmesi için gerekli mevzuat düzenlemesinin yapılmasının yerinde olacağını belirten Uncuoğlu, orta büyüklükteki kentlerin kalkınması, cazibelerinin artırılması, mümkünse yeni cazibe merkezlerinin oluşturulması ile kentlerin kademelenmesi gözden geçirilerek sarsıntı açısından riskli olan kentlere ağır göçün azaltılmasında fayda görüldüğünü vurguladı.

Mevcut yapı stoku göz önüne alındığında yeni yapılarda güvenliğin artırılarak sarsıntı risklerinin azaltılması yanında, mevcut yapılardaki sarsıntı risklerinin belirlenerek bertaraf edilmesinin büyük ehemmiyet taşıdığını lisana getiren Uncuoğlu, “Dinamik halde güncellenebilen bina envanter kayıt sistemi üzerinden mevcut yapı stokunun zelzele riskleri açısından kıymetlendirilmesi ve riskli yapıların acilen tespit edilmesi gerekmektedir. Yapı stokunun içerisindeki riskli bina oranının büyüklüğü sebebiyle kent ve yapı tipleri üzerinden önceliklendirme yapılması gereklidir.” değerlendirmesinde bulundu.

Binaların inşası basamağında can ve mal güvenliğini temin eden ve bina taşıyıcı sisteminden başka olarak tasarlanıp projelendirilen istinat duvarı, hafriyat takviye yapıları için tahlil, projelendirme ve uygulama kriterlerini belirleyen bir teknik yönetmeliğin çıkarılması gerektiğini anlatan Uncuoğlu, yapı kontrolüne tabi olmamış yapıların da önceliklendirilerek ilgili yönetimlerce periyodik kontrole tabi tutulması ve kontrol sonuçlarının Bina Kimlik Sistemine aktarılması gerektiğini kaydetti.

Uncuoğlu, mimari projelerde taban katları iş yeri olarak düzenlenmeyen binalarda taban katlarının iş yeri olarak kullanılmaması gerektiğini lisana getirerek “Kentsel dönüşüm mevcut bina stokunun sarsıntıya inançlı hale gelmesi konusunda hayati değere sahip olduğundan; Belediyelerce, kendi hudutları içerisinde yer alan zelzeleye karşı inançlı olmayan yapılaşmanın ağırlaştığı alanlara ait kentsel dönüşüm gereksinimlerinin belirlenerek ve kentin bütünü ile etrafına tesirleri de dikkate alınarak, kentsel dönüşüme mevzu her bir alanın kentsel tasarım projeleri ile yenilenmesi, güzelleştirilmesi, canlandırılması, tasfiyesi üzere uygulamaların geliştirilmesine yönelik imar plan çalışmaları yapılmalıdır. Kentsel dönüşüm ünitesi bulunmayan yönetimlerde kesinlikle kentsel dönüşüm üniteleri oluşturulmalıdır.” diye konuştu.

Kamu Özel Dal İş Birliği

Sarsıntılara karşın sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması maksadıyla, tüm dal temsilcilerinin ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının iştirakiyle iktisat konferanslarının düzenlenmesinin, ekonomik risklerin belirlenerek risk azaltma planlarının yapılmasının gerekli olduğunun altını çizen Uncuoğlu, şöyle konuştu:

“Kentsel dönüşüme artabilecek talep hasebiyle inşaat bölümünde oluşabilecek genişlemenin ithalatı artırmaması ve fiyat artışlarının önüne geçilmesi hedefiyle yerli eser kullanımının ve üretiminin üniversite, kamu, sanayi iş birliği ile teşvik edilmesi sağlanmalıdır.

Etraf ve Şehircilik Bakanlığının 45 vilayet için yaptığı projeksiyon çalışmasında belirlenen ünite konut maliyetleri dikkate alınarak yapılan hesaplamaya nazaran, dönüştürülmesi gereken 6,7 milyon bağımsız ünite için yaklaşık finansal kamu dayanağı (kira yardımı ve faiz desteği), inşaat imali ve kamulaştırma bedelleri dahil olmak üzere toplam 2,3 trilyon TL civarında bir kaynağa gereksinim duyulacağı kestirim edilmektedir. Kelam konusu kaynağın büyüklüğü münasebetiyle yalnızca kentsel dönüşümde uygulanan devlet dayanakları ile değil mülk sahiplerinin de kendi kaynaklarını harekete geçirmesi ile kentsel dönüşüm sürat kazanabilecektir.

İlgili mevzuatta düzenleme yapılarak sarsıntı riski yüksek bölgelerdeki belediyelerin yıllık yatırım bütçelerinin yüzde 10’unu kentsel dönüşüm projeleri için ayırmaları sağlanmalı ve ayrılan kaynağın yerinde kullanılması için gerekli kontroller yapılmalıdır.

Lokal idareler öncülüğünde mahalle seviyesinde oluşturulacak gönüllülük sistemi ve kent kurulları aracılığıyla, sürdürülebilir, geniş iştirakli ve etkileşimli bir yaklaşımı içeren eğitimler ve tatbikatlar yaygınlaştırılmalıdır. Vilayet afet risk azaltma planları ve müdahale planları üzere planlar hakkında halkın bilinçlendirilmesi emeliyle mahalle afet gönüllüleri faal kullanılmalıdır.

Medya araçları birebir anda geniş kitlelere ulaşabildiğinden dizi ve sinemalarda kamuoyunu sarsıntıyla ilgili bilinçlendirecek mevzulara yer verilmelidir.

Yayın içeriklerinde zelzeleye inançlı konutlar, kentsel dönüşüme ait vatandaşa düşen vazifeler üzere hususlara değinilerek istekli sanatçı ve atletlerin sarsıntı farkındalığının artırılmasına yönelik çalışmalara katılması teşvik edilmelidir.”

Uncuoğlu, konuşmasının sonunda, komite çalışmalarına katkı sağlayanlara teşekkür etti.

SON SARSINTILAR: Türkiye ve dünyadan son dakika sarsıntılar listesi.

Kaynak: Anadolu Ajansı / Ahmet Alp Özden

Bir önceki yazımız olan Türkiye'nin en yüksek barajının su tutacağı tarih belli oldu başlıklı makalemizde Baraj, Barajı ve Gövde hakkında bilgiler verilmektedir.