Evde bereketli yaz

HİS ERDOĞAN – Yılın 8 ayında yabancıya konut satışı 30 bin 849 adet olarak gerçekleşirken, tüm vakitlerin en yüksek ocak – ağustos sayısına ulaşıldı. Ağustos 2021 devrinde yabancıya yapılan konut satışı ise 5 bin 866 adet ile tüm vakitlerin en yüksek ikinci düzeyini getirmiş oldu. Daha evvel en yüksek satış, 2018 Ekim devrinde 6 bin 276 adet ile sağlanmıştı. Gayrimenkul bölümü temsilcileri, dövizdeki dalgalanma ve pandeminin tesiri ile yılın geriye kalan son 4 ayında en az 15 bin adetlik satış yapılacağını ve 2019’da 45 bin 483 adet ile tepeyi gören yabancıya satışın, yeni bir tarihi düzeye taşınacağını kestirim ediyor.

Yabancılara konut satışları ağustosta bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 50.7 artarak 5 bin 866 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında, birinci sırayı 2 bin 729 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul’u sırasıyla 976 konut satışı ile Antalya, 400 konut satışı ile Ankara, 242 konut satışı ile Mersin ve 233 konut satışı ile Yalova izledi.

Ağustos ayında İran vatandaşları Türkiye’den 911 konut satın aldı. İran vatandaşlarını sırasıyla, 900 konut ile Irak, 451 konut ile Rusya Federasyonu, 313 konut ile Afganistan ve 264 konut ile Kuveyt vatandaşları izledi.

Amerikalı ilgisi

İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, yabancıya yapılan konut satışları içinde birinci 10 ülke ortasında yer alan Almanya ve Amerika’nın alımına dikkat çekti. Yabancı ülke vatandaşları için 2021 yaz devrinin önemli alımla geçtiğini anlatan Durbakayım, Türkiye’nin yıllık yabancıya 50 bin konut satışı gayesine ulaşacağına dikkat çekti. Mars Investment İcra Şurası Lideri Hakan Bucak ise, Türk gayrimenkul bölümünün 4 kıta ve 70 – 80 ülkeden yatırım talebi aldığını anlatırken, şunları söyledi:

“ABD’den Kanada’ya, İngiltere’den Çin’e, Vietnam’dan Hindistan’a kadar çok geniş bir yelpazeden talep görüyoruz. 2020 yılında yabancıya konut satışından elde edilen ortalama gelir 6 milyar dolar düzeylerinde. Satışların iktisada dolaylı katkısının ise 10 – 12 milyar dolar olduğu düşünülüyor. En dikkat cazibeli değişiklik Amerika Birleşik Devletleri’nden ve Avrupa’dan gelen talepte görülüyor. Ağustos 2021 prestijiyle, ABD’den gelen yatırımlarda 3 kat, Almanya’dan gelen yatırımlarda ise 2 kat artış göze çarpıyor. Türkiye, tüm bu yatırımlar sayesinde yatırım ve hayat kalitesini dünyanın birçok hinterlandına tanıtmaya devam ediyor. Bu durum, yabancı yatırımcı nezdinde her ay artan satışlarla karşılığını buluyor.”

Dünyada Türkiye tekrar birinci oldu…

İngiltere merkezli emlak danışmanlık firması Knight Frank’in yayımladığı Global Konut Fiyatı Endeksi’ne nazaran, 2021’in 2. çeyreğinde Türkiye’de konut fiyatları yıllık yüzde 29.2 yükseldi. Türkiye, değerlendirmeye alınan 55 ülke ve bölge ortasında konut fiyatlarının dünyada en süratli yükseldiği ülke oldu. Türkiye, bu listede liderliğini bırakmıyor. Gelişmiş ülkelerde fiyatlar ortalama yüzde 12 artarken, gelişmekte olan ülkelerde bu oran yüzde 4.9’da kaldı.

Baz tesiri de hesaba katılmalı

Türkiye genelinde konut satışları ağustos ayında bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 17 azalarak 141 bin 400 oldu. Fakat bu azalışın baz tesirinden kaynaklandığı görülüyor.

Evvelki yıl, pandeminin tesiriyle daralan piyasaları harekete geçirmek, olağanlaşma sürecine takviye vermek ismine kamu bankaları tarihin en düşük konut kredisi faiz oranlarından birini sunarak bir kredi paketi oluşturmuştu. Birinci el/sıfır yahut ikinci el konut alımlarında 12 aya kadar ödemesiz periyodu olan 15 yıla varan vade ile finansman imkanı sağlanmıştı. Faiz oranları ise yüzde 0.64 uygulanmıştı. Bu sayede haziran/ağustos periyodunda bugüne kadar olan en yüksek konut satışlarına erişilmişti.

Bu kapsamda haziranda 190 bin adet, temmuzda 229 bin adet, ağustosta ise 170 bin adet konut satılmıştı. Bu baz tesiri ayıklandığında, Ağustos 2021, tüm vakitlerin ağustos ayları içinde en yüksek konut satışı yapılan ağustos ayı olarak görülüyor. Bu alımların büyük kısmının döviz ve altın üzere tasarruf araçlarından edinilen nakit ile gerçekleştiği kestirim ediliyor.

Maliyetler artıyor

İnşaat maliyet endeksi, Temmuz 2021’de bir evvelki aya nazaran yüzde 2.56, bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 44.76 arttı. Bir yıllık süreçte endeksin sürat kesmeden yükseldiği görülüyor. Bu kapsamda konut geliştiriciler, birtakım inşaat materyallerinde artışın yıllık bazda yüzde 100 düzeyini aştığı söz ediyor. Buna karşılık konut fiyatlarında yapılan artışın ise yüzde 20-30’la hudutlu kaldığı belirtiliyor.