Ata Tohumları Honaz’da Koruma Altında

Merkeze bağlı sera ve tarlalarda cet tohumlarından yetiştirilen fideler, etraftaki üreticilere dağıtılarak mahallî eserlerin artırılmasına çalışılıyor.

Günümüzde zerzevat ve meyvelerin eskisi kadar sağlıklı ve lezzetli olmadığı fikri ve insanların organik eserlere olan ilgisi; üreticileri de organik tarıma yöneltiyor. Sebzelerin genleriyle oynanması ve ithal hibrit tohumlarla ilgili soru işaretleri de cet tohumlarına ilgiyi her geçen gün artırıyor. Lokal lezzetlerimizin müdafaa altına alınması kanısıyla Türkiye‘nin dört yanında lokal tohum bankaları kurulması istikametinde eforlar devam ediyor.

Denizli’nin Honaz ilçesinde 2 yıl evvel Honaz Belediye Lideri Yüksel Kepenek’in teşebbüsüyle kurulan Lokal Tohum Merkezi’nde 713 çeşit mahallî zerzevat ve meyve tohumunun muhafaza altına alındığı bildirildi. Merkez sorumlusu ve Ziraat Mühendisi Tuğba Çınar, mahallî tohum biriktirmeye etraf dağ köylerinden başladıklarını, daha sonra merkezin isminin duyulması ile birlikte gerek Denizli’nin tüm köylerinden gerekse yurt içinde farklı vilayetlerden merkeze tohum akışı sağlandığını bildirdi.

Cet Tohumundan YetiştirilenFideler Mahallî Üreticilere Dağıtılıyor

Merkez bünyesinde bir tohum bankası kurulduğunu, ayrıyeten 700 metrekarelik seralarında cet tohumlarından dönemlik lokal fide yetiştirmeye başladıklarını anlatan Tuğba Çınar, geçen yıl kendi yetiştirdikleri sebzelerden birinci tohumları aldıklarını bildirdi. İthal tohumla yetiştirilen zerzevat ve meyvelerin hastalıklar için bir temel oluşturduğunu kaydeden Çınar, bu nedenle cet tohumlarıyla yapılan üretimin son derece bedelli olduğunu söyledi. Çınar şu bilgileri verdi:

“Biz burada fideleri yetiştirirken bitkinin dayanıklılığını, bağışıklığını kuvvetli tutmaya çalışıyoruz. Azot, fosfor, potasyum vs bitkinin neye gereksinimi varsa denetimli bir formda verdik. Zararlılardan korumak için kimyasal kullanmak yerine odun külü kullandık. Domatesteki tuta kelebeği zararlısı için tuzaklar kurduk. Daha canlı, sağlıklı fide yetiştirmeye çalışıyoruz. Geçen yıl yetiştirdiğimiz fidelerin bir kısmını kendimiz diktik, bir kısmını ise bizlere tohumluk vermeleri kuralıyla etraftaki üreticilere dağıttık. Üreticiler; fidelerimizin çok sağlıklı olduğunu, mutlu kaldıklarını söylediler. Çok hoş eserlerimiz oldu. Birinci mahsullerimizi tohumluk olarak ayırdığımız için birimizi bin yaptık. Artık güçlü bir tohum bankamız var. Her türlü zerzevatın, tahılların cet tohumu merkezimizde bulunuyor. Domates, biber, patlıcan, salatalık, kabak, fasulye üzere eserlerin pek çok çeşidinin tohumları var.

Bu yıl elimiz daha kuvvetli, seramızda 210 bin lokal zerzevat fidesi yetiştirdik. Bunun bir kısmını tohumluk olarak ayırırken, büyük çoğunluğunu tekrar mahallî üreticilerimize dağıttık.

Lokal Eserler Dağ Köylerinde Korunmuş

Tuğba Çınar, zerzevat üreticisinin; zararlılara karşı daha güçlü olması, daha fazla mahsul elde edilmesi, devletin ithal tohuma teşvik vermesi üzere sebeplerle ithal hibrit tohum kullandığını söyledi.

Dağ köylerine ulaşımın güç olması, birebir vakitte bu köylerdeki insanların ekonomik kahır içinde olması nedeniyle buralarda tarımda farklı bir arayışa girilmediğini ve klasik formüllerle üretimin sürdürüldüğünü anlatan Tuğba Çınar, mahallî eserlerin geçmişten bugüne bu formda korunduğunu söyledi. Bu köylerde üreticinin birinci döken domatesi, biberi toplamayıp kolunda bıraktığını, çürümeye başladığında da tohumlarını ayırıp kurutarak bir sonraki yıl için tohumluk olarak ayırdığını belirten Çınar, “Yıllardır dağ köylerinde bu bu türlü süregelmiş. Dağda teknolojiden uzak izole bir hayat sürmüşler. Eserleri kendileri için yetiştirmişler, dışarıya satmamışlar. Esasen ithal tohuma, zirai ilaçla ayıracak paraları da yok.Bu nedenle eserlerini doğal bir halde yetiştirmişler. Bu da mahallî eserlerin yepyeni haliyle bugünlere gelmesini sağlamış” dedi.

Tohum Takası Yapılıyor

Ordu ve Safranbolu’da da Lokal Tohum Bankası Kurulacak

Tuğba Çınar, Ordu ve Safranbolu belediyelerinden yetkililerin Honaz’a gelerek Honaz Belediyesi Tohum Merkezi’nde incelemelerde bulunduklarını ve kendilerinden bilgi aldığını söyledi. Bu kentlerde de cet tohumlarının korunduğu Mahallî Tohum Bankası kurulması için hazırlık yapıldığını kaydeden Çınar, bu bahiste teşebbüste bulunmak isteyen Türkiye’nin her yerinden belediyelere fiyatsız danışmanlık hizmeti vermeye hazır olduklarını bildirdi. Tuğba Çınar ayrıyeten elinde cet tohumu bulunan tüm üreticilere seslenerek, Türkiye’nin geleceği için kendilerine lokal tohum bağışında bulunmaya yahut tohum takası yapmaya davet etti.

Kaynak: Bültenler

Bir önceki yazımız olan Türkiye'nin en yüksek barajının su tutacağı tarih belli oldu başlıklı makalemizde Baraj, Barajı ve Gövde hakkında bilgiler verilmektedir.