Bedri Rahmi Eyüboğlu kimdir? Bedri Rahmi Eyüboğlu kaç yaşındaydı?

Şiirleriyle tanıdığımız Bedri Rahmi Eyüboğlu son günlerde ismi sıkça aratılan isimler ortasında yer aldı. Şiirlerinde de halk kaynağından beslenen sanatkarın hayatı mera ediliyor. Pekala, Bedri Rahmi Eyüboğlu kimdir? Bedri Rahmi Eyüboğlu kaç yaşındaydı? Mevzuya ait ayrıntıları sizin için derledik, haberimzden ulaşabilirsiniz.

BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU KİMDİR?

Bedri Rahmi Eyüboğlu, 1911’de Giresun Görele’de doğdu. Beş çocuklu bir ailenin ikinci erkek çocuğuydu.

Ressam Zeki Kocamemi, Trabzon’da bir lisede fotoğraf öğretmenliği yaptığı yıllarda, o periyoda kadar babasının mesleği icabı 1911’de Giresun’da başlayan hayatını Anadolu’nun farklı kentlerinde devam ettiren, oraların havasını soluyan ve beslenen Bedri Rahmi’nin yeteneğini fark eden, ona yol gösteren birinci ustasıdır. Birebir devirde bir tahsil bursu ile Fransa’ya giden Sabahattin Eyüboğlu ise Fransa’dan gönderdiği fotoğraf kitaplarıyla kardeşinin Batı sanatından haberdar olmasında büyük rol oynadı.

Bedri Rahmi, 1929 yılında İstanbul Hoş Sanatlar Akademisi’nde profesyonel sanat eğitimi almaya başladı. Ziya Güran, İbrahim Çallı, Léopold Lévy’nin atölyelerinde kendini geliştirmesinin yanı sıra Ahmet Haşim’den de estetik ve mitoloji dersleri aldı.

1931 yılında Fransa’ya ağabeyinin yanına gitti. Fransa’da Gauguin, El Greco, Cézanne, Matisse, Braque, Chagall üzere ustaların fotoğraflarından etkilendi ve onların yapıtlarını, tekniklerini inceleme fırsatı buldu. Bu periyotta incelediği ressamların Doğu’ya ilişkin motifleri ve simgeleri kullanmaları Bedri Rahmi’nin fazlaca ilgilendiği bir husus oldu. Buradan hareketle, Musée de L’Homme’da ilkel kavimlerin sanatlarını incelemeye başladı. Bilhassa “Güzel, tıpkı vakitte yararlıdır” fikri de bu yıllarda onun sanatını şekillendirmeye başladı. 1932 yılında Paris’te bir ay kadar André Lhote Atölyesi’nde çalıştı. 1936’da ömrünü birleştireceği Ernestine Letoni (Eren Eyüboğlu) ile tanıştı.

İnhisar Genel Müdürlüğü’nde vitrin düzenleyici olarak misyona başlar ve Sipahi Ocağı sigarasının kapağındaki Koşan Mızraklı Atlar figürünü tasarlar.

Hoş Sanatlar Akademisi’nin 1936 yılında diploma yarışında Hamam isimli çalışması ile birinci olur. Eyüboğlu’nun bu erken periyot nülerinde görülen renkli dekoratif ögeler, ünlü Fransız ressam Henri Matisse’ye duyduğu ilgiyle de beslenen bir Batı-Doğu sentezi arayışını hissettirir. 1930’ların başında Bedri Rahmi Eyüboğlu ile Eren Eyüboğlu’nun birbirine çok benzeyen bir dizi küçük boyutlu nü resmi, resimsel arayışları husus alan karşılıklı bir görsel sohbet üzeredir.

Birinci Geçen Treni Seyreden Köylüler, çok renkli, Van Gogh’u çok anımsatan ve onun Güney Fransa’da yaptığı görünümler üzere detaylı bir görünüm içinden duman salarak geçen bir treni, işlerini bir an bırakarak izleyen köylüleri anlatır. Verimli, hoş bir tabiat modülü üstünde altın renkli ekinler, yeşillikler ortasında sağlam yapılı erkekler, kır çiçeklerinden takılarıyla sempatik genç kızlar trene el sallayarak selamlıyorlar, derinliklere sıralanmış elektrik direkleri, kalkınmanın ve bolluğun simgesi olan silolar art planda görülüyor.

Yurda döndükten sonra 1937 yılında Devlet Hoş Sanatlar Akademisi’ne fotoğraf öğretmeni olarak atandı. Cumhuriyet Halk Partisi’nin Halkevleri aracılığıyla düzenlediği yurt seyahatlerine katılarak 1938 yılında Edirne’ye gitti. Bu yurt seyahatlerinin tesiriyle Anadolu insanını husus alan fotoğraflar yapmaya başladı. Bu periyot fotoğraflarında köy görüntüleri, köy kahveleri, faytonlu yollar, iğde kısmı takmış gelinler üzere Anadolu’ya mahsus görünümler hükümrandır. 1940’lardan sonra duvar fotoğraflarına yönelen Eyüboğlu, 1941’de de yeniden yurt seyahatleri ile Çorum’a ve İskilip’e gitmiştir. İskilip gezisi onun fotoğraf anlayışı üzerinde derin tesirler bırakmıştır. Fotoğraflarında han avluları, halay çekenler, çocuk emziren bayanlar, saz çalan âşıklar üzere temaları işlemeye başlamıştır.

“Ressamım, yurdumun taşından toprağından sürüp gelir nakışlarım. Taşıma, toprağıma toz konduranın alnını karışlarım.”

Mari Gerekmezyan’la 1940’larda başlayan, 1946’da Mari’nin vefatına dek süren aşktan geriye kalan tabloları görüyoruz. Bedri Rahmi, Mari’yle saklıdan zımniye buluşur, sırılsıklam âşıktır ona. Sigara paketlerine fotoğrafını çizer, körpe fidanlara ismini muharrir. Pek çok tablo var bu alakadan geriye kalan, Karadutum, Sitem üzere pek çok da şiir… Bedri Rahmi onun portrelerini de çizmişti. Mari de Bedri Rahmi’nin büstünü yapmıştı. Usta ressam, düşsel bir tabloda sevdalısıyla kendisini, gökyüzünde kanat açan iki atlı olarak resmetmiştir. Bedri Rahmi, Çorum’da öğrendiği çatalkaram ve çebişim (keçi yavrusu) sözcükleriyle sevgilisine hitap eder mektuplarında ve şiirinde.

BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU KAÇ YAŞINDAYDI?

Bedri Rahmi Eyüboğlu 1911 doğumlu olup 1975 yılında yani 64 yaşında vefat etmiştir.

Bir önceki yazımız olan Nesimi Çimen kimdir? başlıklı makalemizde İş ve yılında hakkında bilgiler verilmektedir.