Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Zirvesi’ni değerlendirdi: (3)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Lideri Joe Biden ile görüşmesine ait, “S-400’de bizim niyetimiz daha evvel neyse, birebir kanıyı Sayın Başkan’a söz ettim, F-35 konusunu da tıpkı biçimde söz ettim.” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Tepesi’nin akabinde düzenlediği basın toplantısında, basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Erdoğan, Biden ile görüşmesinde Kabil Havaalanı’nın durumunu görüşüp görüşmediğine ait sorusu üzerine, Afganistan konusundaki niyetlerini çok açık, net olarak Biden’a tabir ettiğini belirterek, “Eğer Afganistan’dan çıkmamız istenmiyorsa, bilhassa orada muhakkak bir takviyenin verilmesi isteniyorsa diplomatik, lojistik bunun yanında mali mevzularda Amerika’nın bize vereceği dayanak büyük kıymet arz ediyor.” diye konuştu.

Taliban gerçeğini bir kenara koymanın mümkün olmadığına işaret eden Erdoğan, “Onlarla da birçok görüşmeleri, farklı atacağımız adımlarla sürdürebiliriz. Bir öbür bahis yeniden Afganistan’da biz Pakistan’ı da yanımıza alma niyetimizi kendilerine söyledik, Macaristan’ı yanımıza alma niyetimizi kendilerine söyledik. Bütün bunlarla birlikte istiyoruz ki Afganistan halkı rastgele bir düşünceyi yaşamadan Afganistan’daki bu dayanağı kendilerine verelim ve şu an prestijiyle bir mutabakat kelam konusu. Bir külfet burada kelam konusu değil.” sözünü kullandı.

Erdoğan, S-400’lerle alakalı olarak Biden’a rastgele bir teklifte bulunup bulunmadığının sorulması üzerine, şu cevabı verdi:

“Tabii ki burada yapılacak olan bu türlü bir görüşmede, S-400’ün gündeme gelmemesi mümkün değil. Lakin S-400’de bizim fikrimiz daha evvel neyse, birebir kanıyı Sayın Başkan’a tabir ettim ve bunun yanında F-35 konusunu kendilerine tıpkı formda tekrar tabir ettim. Temennim odur ki savunma endüstrisi ile ilgili olarak müşterek yapabileceğimiz adımlar nelerdir, bunları söz ettim. Doğal bugün burada hepsi bu işlerin bitmiyor. Bundan sonraki süreçte de Dışişleri Bakanlarımız, Savunma Bakanlarımız muhataplarıyla görüşmek suretiyle bu süreci inşallah sağlama bağlayacaklar.”

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, bugün düzenlediği basın toplantısında, “Daha evvel İslam ile ilgili yaptığı konuşmalara ait Erdoğan’a bir açıklama yaptığı ve kelamlarının yanlış anlaşıldığı” tarafındaki tabirleri hatırlatılan Erdoğan, “Fransa ile de bugünkü görüşmemizde bilhassa ikili görüşmelerimizin önemli bir dayanışma içerisinde devamında mutabık kaldık.” dedi.

Macron’un “Bu süreç içerisinde ne yazık ki kimi mahfiller bu çeşit şeyleri uydurdular fakat benim İslam’a karşı olmam kelam konusu değildir ve bunu bir dost olarak size söylüyorum” sözünü kullandığını belirten Erdoğan, “Dedim ki bu türlü olduğuna nazaran bundan sonraki süreçte de bunları tarziye edecek açıklamalar olursa bu natürel çok çok isabetli olur.” görüşünü paylaştı.

Fransa’da bulunan Müslüman nüfusun yoğunluğuna dikkati çeken Erdoğan, Macron’un bu mevzuyla ilgili olarak da hassasiyetini tabir ettiğini aktardı.

Erdoğan, Macron’un “Suriye ve Libya konusunda iki ülkenin birlikte çalışma konusunda bir özverisi olduğu” istikametindeki kelamlarının hatırlatılması üzerine de “Suriye ve Libya konusunda müşterek bir çalışmayı yapabilir miyiz, yapamaz mıyız bu hususun üzerinde durdu. Biz bu işlerde daha rahatız, yapabiliriz dedik ve bu bahisle ilgili görüşmelerimizi de devam ettireceğiz.” açıklamasında bulundu.

“Yunanistan Başbakanı Miçotakis ile ortamızda hoş bir görüşme geçti”

Erdoğan, Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’in iki ülke ortasında karşılıklı adımlar atılacağına yönelik açıklamasını anımsatan bir gazetecinin, “Doğu Akdeniz’de ve Ege’de tansiyondan kaçınabilmek için neler yapılmalı? Zira hala bölgede Türkiye sondaj çalışmalarında ısrar etmekte.” sorusunu, şöyle yanıtladı:

“Sayın Miçotakis’in bu tabirlerine motamot katılıyorum. ‘Sessiz sakin bir yıl oldu, olacak’ fikrini de paylaşıyorum. Ortamızda hoş bir görüşme geçti ve gerek Ege’de olsun gerek öbür bölgelerde olsun bundan bu türlü ben de kendisine şunu söyledim; üçüncü ülke yahut bireyleri bu işe karıştırmayalım. Biz bundan bu türlü bu çeşit düşünceli anlar olduğunda siz beni özel sınırdan rahatlıkla arayın, ben de sizi özel çizgiden rahatlıkla arayayım ve böylelikle rastgele bir kahır yaşamadan Türkiye-Yunanistan olarak adımlarımızı atalım. Bir de külfetli hususlar nelerse bunları masaya koyalım, görevlendirdiğimiz arkadaşlar bunlar üzerinde çalışsınlar ve onlar bize bunu getirsinler, kesin kararı biz verelim ve bu son kararı verdikten sonra da adımlarımızı atalım. Hakikaten birtakım örnekler oldu, mesela dedim şu, bu mevzuyla ilgili olarak biz kararımızı verdiğimizde size neticeyi bildirelim ve masanın üzerinden o sorunu kaldıralım. Tıpkı biçimde bizim sizden istediğimiz bir husus varsa siz de o mevzuyu görüştükten sonra masanın üzerinden kaldırdığınız vakit ne olacak, bu masa sıkıntılar masası olmaktan çıkıp tahlil masası haline gelmiş olacak. Bunu da iki başkan kendi ortasında yapmış olacak.”

“Biden ile verimli bir görüşmeyi bu birinci buluşmada gerçekleştirmiş olduk”

Bir gazetecinin “Savunma konusunda birtakım adımlar olabilir dediniz. Patriot’lardan mı bahsediyorsunuz? Biden idaresi geldiğinden beri Türk-Amerikan münasebetleri üzerinde soğuk rüzgarlar esiyordu diyebiliriz. Bu görüşmeden sonra bir tamirat periyoduna girildi diyebilir misiniz?” sorusu üzerine Erdoğan, Biden ile yüz yüze görüşmesinin NATO’daki tepe ile gerçekleştiğini, Biden’la tanışmasının, görüşmesinin yeni olmadığını, çok çok eski olduğunu anımsattı.

Erdoğan, Biden ile yarım saati aşkın müddet ikili görüşme yaptığını, ondan sonra heyetler ortası görüşmelere geçildiğini belirterek, şunları kaydetti:

“Bizim Patriot’lar konusundaki fikrimiz malum bilinen bir niyet idi ve bu bahiste ABD’nin de tutumu muhakkaktı. Ne oldu? ABD, Patriot’ları vermedi. Biz de S-400’ü o vakit almak durumunda kaldık. Bu türlü bir süreçten geliyoruz ve bu hususlarla ilgili savunma endüstrisinde birlikte neler yapabiliriz, bunları savunma bakanlarımız, dışişleri bakanlarımız kendi ortalarında görüşsünler dedik, kendi ortalarında yapacakları bu görüşmeden sonra da bizler adımlarımızı atalım, bu türlü bir karara vardık. Bunun dışında ticari ekonomik birçok alanda bizim 100 milyar dolarlık bir gayemiz vardı lakin şu anda bu amaç şimdi 22-23 milyar dolar civarında. Bizim bunları aşmamız gerekiyor ve bu hususta da kendileriyle bir mutabakatımız oldu. Bu ortada aşı konusu vesaire bunları yeniden görüşme fırsatımız oldu ve Sayın Biden ile de verimli bir görüşmeyi bu birinci buluşmada, yüz yüze görüşmede gerçekleştirmiş olduk.”

“Türkiye’ye davet ettim”

Biden ile görüşmesinin alakalara iki ülke ortasındaki ilgilere nasıl yansıyacağı sorulan Erdoğan, “İlişkilerin devamı açısından olumlu olduğunu söylüyorum. Temennim odur ki bilhassa ben kendisini de ayrıyeten Türkiye’ye davet ettim, şu yoğunluklarını aştıktan sonra Türkiye’ye gelebileceğini de söyledi.” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir soru üzerine, 1915 olaylarının görüşmede gündeme gelmediğini belirtti.

Daha evvel “Türkiye’ye gitmeyin” tavsiyelerinde bulunan birtakım ülkelerin tepede yapılan görüşmeler sonucunda tavırlarında bir değişiklik olup olmayacağına yönelik soru üzerine ise Erdoğan, bütün ülkelerde temel mevzunun yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını olduğuna işaret etti.

Aşılamanın bu mevzudaki değerini vurgulayan Erdoğan, “Bazı ülkeler olumlu yaklaşmaya başladılar, örneğin Almanya üzere. Rusya heyet gönderdi, Rusya’nın göndermiş olduğu heyetin Türkiye’de yapacağı görüşmelerden sonra ne üzere bir hal takınacaklarını da göreceğiz.” sözünü kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu süreçte umutlu olduğunu vurgulayarak, kimi ülkelerin “Kovid belası” sebebiyle kapılarını açamadığına dikkati çekti. Kapıların bu türlü kapalı kalamayacağını lisana getiren Erdoğan, “Biz artık İspanya’ya niçin turist göndermeyelim. Almanya ile kapılar açıldığı andan itibaren onlar gönderdiğinde biz de göndereceğiz. İngiltere ile kapılar açıldığı andan itibaren biz de göndereceğiz. Şu anda bir problem var ancak Boris Johnson ile yaptığımız görüşmede inşallah ben umutluyum ve oradan da kapıların açılacağına ihtimal veriyorum.” diye konuştu.

Önümüzdeki süreçte kendisinin ABD seyahatinin kelam konusu olup olmadığına ait soruya Erdoğan, “Önümüzde bir Genel Heyet var. Genel Kurul’la bir arada bir de bizim New York’ta Türk Konutumuz şu anda bitmek üzere. İnşallah onun da açılışını yapacağız.” karşılığını verdi.

Öte yandan Erdoğan, basın toplantısına gelişi sırasında ve NATO Karargahı’ndan ayrılırken NATO’da misyonlu birtakım Türklerle sohbet etti ve fotoğraf çektirdi.

(Bitti)

Kaynak: Anadolu Ajansı / Selma Kasap

Bir önceki yazımız olan Son Dakika | Erdoğan: "NATO'nun küresel sınamalar karşısında daha etkin inisiyatifler üstlenmesi gerekmektedir" başlıklı makalemizde Bi̇den, erdoğan ve Nato hakkında bilgiler verilmektedir.