Erzincan’ın ata yadigarı asırlık su değirmenleri

UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde yaklaşık 300 yıllık su değirmeninde 25 yıldır buğday öğüten Faruk Sağçolak, gelişen teknoloji ve un endüstrisine karşın mesleğini atalarından öğrendiği biçimde sürdürmenin memnunluğunu yaşıyor.

Kemaliye’de yaşayan 52 yaşındaki Faruk Sağçolak, yöre halkının yetiştirdiği mahsulleri klâsik tekniklerle değirmende öğütüyor.

Yaklaşık 300 yıllık değirmende çarkların durmaması için çalışan Sağçolak, organik buğdaylardan öğüttüğü unlarıyla ilgi görüyor.

Su değirmeni, ilçeye gelen turistlerin de ilgisini çekiyor.

Değirmenci Sağçolak, mesleğini çok sevdiğini, son nefesine kadar su değirmenini işleteceğini söyledi.

Kendisinden sonra da dede yadigarı olan mirası yaşatmak için bir çırak yetiştirmeyi hedeflediğini söz eden Sağçolak, “Atalardan, dedelerden gelen ve daha sonra bizim devam ettirdiğimiz su değirmenimizde bu yörenin buğdaylarını un haline getiriyoruz. Dedelerimizden, atalarımızdan ne gördüysek birebir halde yapıyoruz” dedi.

Kargoyla farklı kentlere de un gönderdiğini tabir eden Sağçolak, şöyle konuştu:

“Un üretiminde kullandığım eserler büsbütün doğal buğdaydan, hatta ıslah görmemiş mahallî buğdayları tercih ediyoruz. Bunun yanında tam buğday unu, mercimek unu, arpa unu üzere çeşitli unları da burada çıkarıyoruz. Unun kalitesi fabrika unlarının kalitesiyle kıyaslandığında tıpkı. Buğdayı taşın tam ortasına gelecek formda hazneye koyuyorsunuz ve buradan dökülüyor, alt taraftan da un olarak çıkıyor. Eleme kepeğini ayırma üzere bir durumumuz yok. Buğday kaliteliyse un da kaliteli olur”

UNDA ‘KARINCA AYAĞI’ ÖLÇÜSÜ

​​​​​​​Sağçolak, su değirmeninde un üretmenin kolay bir iş olmadığını belirterek, değirmenin çalışma formülünü şöyle anlattı:

“Arka taraftan gelen su, çarkları döndürüyor. Su, taşların sistemini döndürüyor. Evvelce fırıncılarımızda bu un meşhurdu, gelip una bakarlardı. Un, ‘karınca ayağı’ olacak ki ekmek çıksın. Ne çok ince, ne de çok kalın olmalı”

Turistlerin de asırlık değirmeni ziyaret ettiğini belirten Sağçolak, kelamlarına şöyle devam etti:

“Bu değirmen yalnızca un üretmiyor. Birebir vakitte bu yöreye gelen turistler de bu yeri geziyor. Bu yörenin Kemaliye’nin son değirmenini dışarıdan gezmeye gelen turistler de çok tercih ediyor, buradan un alıyorlar. Götürüp kendi memleketlerinde afiyetle pastalarda böreklerde kullanıyorlar”