Kış boyunca soğumuyor! Sadece adı kaldı…

Gökhan Karakaş – İstanbul / Balıkların yumurtlaması ve avlanacak boyuta gelmeleri için uygulanan av yasağı evvelki gece sona ererken, yaklaşık 20 bin balıkçı teknesi ‘Vira bismillah’ diyerek maviliklere açıldı.

15 Nisan’da başlayan ve 123 gün süren av yasağı boyunca teknelerini tamir ettiren, av bulucu aygıtlarını ve ağlarını yenileyerek yeni döneme hazırlanan balıkçılar dün denize açıldı. Geçtiğimiz yıl tüm dünyada tesirini gösteren koronavirüs salgını nedeniyle çeşit azlığına karşın kıymetinde balık sattıklarını belirten balıkçılar, 8 bin 337 kilometre kıyı şeridi ve pek çok tatlı su kaynağında su eserleri avlayarak geçimini sağlayacak.

20 metreden büyük gırgır teknelerinin de ortalarında bulunduğu balıkçı teknelerinin ‘Vira Bismillah’ demesi için Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürlüğü Beykoz-Poyrazköy’de bir merasim düzenledi. Merasime İstanbul Vali Yardımcısı Uğur Aladağ, Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürü Mustafa Altuğ Atalay, İstanbul Vilayet Tarım ve Orman Müdürü Ahmet Karaca, Beykoz Belediye Lideri Murat Aydın, Beykoz Kaymakamı Esengül Korkmaz ve balıkçılar katıldı.

‘Mevsimler şaştı’

Poyrazköy’de son hazırlıklarını tamamlayarak denize açılmak için bekleyen balıkçılardan Baltık Ali teknesinin reisi Ali Saruhan, geçen yılki yararlarının bu yıl da devam etmesini dilek ettiklerini söyledi. 4 jenerasyondur yaptıkları aile mesleği balıkçılığı şimdilerde reis olarak sürdüren Saruhan, “15 yaşından beri denizdeyim. Genlerimiz balıkçıdır. Balık çeşidi azdı lakin salgın nedeniyle kıymetinde sattık. Ama bizi etkileyen en büyük sorun iklim değişikliğiyle birlikte deniz suyunun sıcak olması. Evvelden Ağustos’un yarısı yaz yarısı kış derdik. Artık mevsimler şaştı. Sular soğumadığı için neyle karşılaşacağımızı tam kestiremiyoruz” dedi.

‘Deniz soğumuyor’

Ali Saruhan, atalarından öğrendiği formda karşılaştıkları fırtınaların bile artık olmadığını belirtirken iklim değişikliğinin fırtına ve rüzgarları bile etkilediğini söyledi. Saruhan, “Eskiden eylül sonunda 3-4 gün sürecek kestanekarası fırtınası olur ve deniz soğumaya başlardı. Artık fırtına olmadığı üzere deniz suyu kış boyunca soğumuyor. Bu balık randımanını ve çeşidini azaltıyor. Ayandon fırtınasının yalnızca ismi kaldı kendisi yok. Deniz suyu soğuduğunda balık bereketli olur. Tekrar de balık hasadının olacağını biliyoruz. Lakin müsilajın bizi ne kadar etkileyeceğini varsayım edemiyoruz. Müsilaj yorumu için şimdi erken” dedi.

 Hamsi 45 TL, istavrit 50 TL

Balık avı yasağı sona erdi. Hazırlıklarını tamamlayan balıkçılar denize açıldı. Yakalanan balıklar hallerde satılmaya başlandı. Tarihi Kumkapı Balıkçılar Çarşısı’nda dönem öncesi 80 liradan satılan istavrit 50 liraya, 120 liradan satılan barbun 60 liraya, 90 liradan satılan mezgit 60 liraya, 50 liradan satılan palamutun tanesi ise 30 liraya alıcı buldu. Hamsinin kilosu 45-50, sardalyanın ise 35-40 liradan satışa çıktı. 20 yıldır balıkçılık yapan Şafak Gün gelecek haftalarda çeşitlerin çoğalacağını fiyatların düşeceğini belirterek, “Şu an birinci günden balığın ne olduğunu azlığını çokluğunu anlayamayız. Çinekop, hamsi, palamut epeyce bol. Fakat balıklar ekseriyetle tabanlarda geziyor. Sardalya geldi kilosu 35-40 lira, mezgit 60 lira, istavrit 50 lira. Bu fiyatlar yağmur yağarsa 15-20 liraya kadar düşecek. Temennimiz tezgahları doldurmak” dedi. Balıkçı Muhammer Arduç ise dönem öncesindeki fiyatları kıyaslayarak fiyatların düştüğünü söyledi. Arduç, “Levrek balığı geçen hafta 100 liraydı 70 liraya kadar düştü. 120 liralık barbun balığı 60 liraya kadar düştü” diye konuştu.

‘Balıkçılık için bakanlık kurulmalı’

Balık rahmeti için denizin soğumasının gerektiğini belirten 35 yıllık balıkçı Öner Bakırcı, Karadeniz’in kuzeyinin (Rusya-Ukrayna kıyıları) soğumasının kendilerini çok ilgilendirdiğini vurguladı. Bakırcı, “Bu dönem çinakop, istavrit ve palamut olacağını düşünüyoruz. Balıkçılığın sıkıntılarının tek elden çözülmesi gerekiyor. Artık 4-5 ilgili ünite ile bürokrasiye takılıyoruz. Meğer denizcilik ve balıkçılık özel bir bakanlıkta birleştirilir, uzman isimler ve kesim temsilcileri ile çalışılırsa problemlerin daha kolay çözüleceğini biliyoruz” diye konuştu.

İstanbul’da istavrit Ege’de kolyoz

‘Vira bismillah’ diyerek birinci ağlarını suya atan balıkçılar, avdan dönüşte Gürpınar Balık Hali’nde balıklarını satışa çıkardı.
4.5 ay sonra çekilen birinci ağdan yaklaşık, 15 kasa barbun, istavrit ve sardalya balığı çıktı.

Birinci gün balıkçıların ağlarına en çok istavrit geldi. İstanbul Boğazı etrafı ve Karadeniz’de avlanan balıkçılar tekne başına 20-30 kasa istavrit tutarken öbür endüstriyel tiplerden fazla bulunmadı. Ege denizi açıklarında avlanan balıkçılar ise bir ölçü kolyoz(uskumru) ile kooperatiflerine döndü.

Erdoğan, bereketli bir dönem diledi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Vira bismillah diyerek denizlere açılacak tüm balıkçı kardeşlerimize Allah’tan bereketli ve başarılı bir dönem diliyorum. Ağların daima dolu olmasını, dolu gelmesini temenni ediyorum. Pruvanız neta, dümeniniz viya, rüzgarınız kolayına, bahtınız açık olsun” sözlerine yer verdi.