Kutlu Adalı kimdir? Kutlu Adalı cinayeti hakkında detaylar…

KUTLU ADALI KİMDİR?

Kutlu Adalı, (d. 1935, Lefkoşa – ö. 6 Temmuz 1996, Kuzey Lefkoşa) Kıbrıs Türkü gazeteci, şair, muharrir, bürokrat.

Hayatı

Türkiye’nin Antalya vilayetinde birinci, orta ve lise eğitimini yaptı. Kıbrıs’a 1954 yılında geri döndü. Kıbrıs’ta 1950’lerden itibaren kitaplar ve mecmualarda yazılar yazmaya başladı. Kendisine ilişkin Beşparmak Yayınevi’ni 1959’da kurdu. Beşparmak isimli kültür mecmuasını çıkardı. Kelam, Ortam, Kıbrıs Postası ve Yeni Nizam gazetelerinde köşe müellifliği yaptı. Hayatı boyunca şiir yazmaya da devam etti.

Rauf Denktaş’ın 1961 – 1972 yılları ortasında özel kalem müdürlüğünü yaptı. Ama kamu hizmetinden ayrılması ile 1985’ten sonra[2] Denktaş’a muhalefet eden ve Kıbrıslılık kavramını öne çıkaran köşe yazıları yazmaya başladı. Kıbrıs Türk Barış Derneği ile Bağımsız ve Federal Bir Kıbrıs İçin Temas Kümesi’nin kurucuları ortasında yer aldı.

Suikast

6 Temmuz 1996 günü konutunun önünde gerçekleştirilen silahlı akında öldürüldü. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti emniyet müdürlüğünün başlattığı soruşturma sonuç vermedi ve cinayeti kimin işlediği belirlenemedi. Bunun üzerine eşi İlkay Adalı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde Türkiye aleyhine dava açtı. 31 Mart 2005’te mahkeme, cinayet hakkında kâfi ve inandırıcı araştırma yapılmadığı münasebeti ile Türkiye’yi mahkûm etti. Manevî tazminat olarak İlkay Adalı’ya üç ay içinde ödenmek üzere 20 bin avro, mahkeme masrafları için ise 75 bin avro, toplamda ise 95 bin avro Türkiye’ye para cezası kesildi.

Cinayetinin art planında Adalı’nın hakkında araştırma yaptığı, çok bedelli tarihî yapıtların yer aldığı St. Barnabas Kilisesi ve İkona Müzesin’de gerçekleşen silahlı soygun olduğu ileri sürüldü. Sözkonusuysa soygun, 14 Mart 1996’yı 15 Mart’a bağlayan gece gerçekleşti. Üç nöbetçiyi etkisiz hâle getirerek bir odaya kilitleyen maskeli ve silahlı şahısların neler çaldığı açığa çıkarılamadı. Adalı, baskından dokuz gün sonra, 23 Mart günü yayımladığı haberinde, soygunda KKTC Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı’na bağlı resmî araçların kullanıldığını açıkladı. Bu haberden sonra kamuoyunda oluşan merak üzerine, Başbakan Hakkı Atun olayın “askerî bir operasyon” olduğunu açıkladı. Kutlu Adalı, 2 Nisan 1996 tarihinde tehdit edildiğini açıkladı. Adalı’nın açıklaması ve tehditler hakkındaki ikazları emniyet yetkilileri tarafından dikkate alınmadı. 6 Temmuz 1996 tarihinde suikast gerçekleşti.

Cinayet çeşitli kısımları söz özgürlüğünü savunucu reaksiyonlara itti. Burhan Eraslan, verilen yansıları “Gerçekten de bu cinayet, Kutlu Adalı’nın yazılarıda talep ettiği üzere “konuşan toplum”un başlangıcı oldu.” diyerek yorumladı.

Yapıtları

• Köy Raporları, 1961, 1962, 1963
• Dağarcık, 1963, (Gezi yazıları)
• Söyleşi, 1968,
• Berbat Siyasetçi Pof, 1969 (Hiciv)
• Hayvanistan, 1969 (Hiciv)
• Sancılı Toplum, 1969
• Köprü, 1969, (Oyun)
• Şago, 1970, (Oyun)
• Nasrettin Hoca ve Kıbrıs, 1971

Bir önceki yazımız olan Son dakika haberleri: 'Kayıp' dediği eşini öldürüp, iş makinesiyle araziye gömmüş (4) başlıklı makalemizde Öztürk'ü hakkında bilgiler verilmektedir.