‘Masaya gitmeden çözüm üretilmez’

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, muhalefetin “Taliban’ın muhatap alınmaması” gerektiği tarafındaki telaffuzlarına, “Bizi kimi kesitler ilgilendirmez. Biz ne düşünüyoruz, ne yapacağız ona bakarız. ‘Taliban’la birebir masaya oturulmasın’ diyorlar. Bir sefer tıpkı masaya oturmadan hiçbir yerde tahlil üretemezsiniz” diye karşılık verdi.

‘Planları hazır tutuyoruz ’

Erdoğan, Kâbil Havaalanı’nın işletmesine ait de “Taliban, ‘Güvenliği bize verin lakin işletmeyi siz alın’ diyor. Nasıl güvenliği size veririz? Güvenliği siz aldınız, ondan sonra orada yeniden kan gövdeyi götürürse biz bunu dünyaya nasıl izah edeceğiz?” sözlerini kullandı. Erdoğan, Türkiye’nin Kâbil’deki büyükelçiliği ile ilgili de “Şu anki planımız diplomatik varlığımızın sürdürülmesi istikametinde. Tüm ihtimallere karşı gerekli alternatif planlarımızı hazır tutuyoruz. İşçimizin güvenliği önceliğimizdir” diye konuştu. Erdoğan, Bosna Hersek ve Karadağ’a gerçekleştirdiği ziyaretlerin akabinde Türkiye’ye dönüş uçağında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Erdoğan’ın açıklamaları özetle şöyle:

TEREDDÜTLERİMİZ VAR: (Afganistan’daki gelişmeler) Şimdi Afganistan’da bir hükümet kurulmadı ve ne üzere bir getirisi götürüsü olacak belirli değil. Taliban’ın açıklamaları ölçülü lakin 20 yıl öncesinin açıklamalarıyla şimdiki açıklamalar örtüşüyor mu? Buna baktığımız vakit tereddütler kelam konusu. Hiç umulmadık anda 200’e yakın insan öldü. Ölenlerin içinde Taliban mensupları da var. Edinilen istihbarata nazaran büsbütün DEAŞ Horasan deniliyor. Süreci dikkatle takip etmeliyiz. Taliban’ın devlet olma yahut devlet yönetme noktasındaki duruşu nedir, bunu göreceğiz.

TALİBAN HASAR VERDİ: Biz 20 yıldır Afganistan’a her türlü dayanağı verdik. Fakat Afganistan’ın kuzeyinde Taliban çok önemli hasarlar verdi. Şu anda mesela kendisi de bir Türk olan Dostum tehdit altında olduğu için Afganistan’dan çıkmak zorunda kaldı. Bunlar alışılmış düşündürücü. Yarın öbür ne olur bilemeyiz. Afganistan’ın komşusu ülkeler, Azerbaycan’dan başlamak suretiyle, Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakistan, Tacikistan daima birlikte Taliban’ın atacağı olumlu adımlara tahminen ortak olmak isterler.

Biz de bu noktada Türkiye Cumhuriyeti’nin birikim ve alt yapısıyla yardımcı olmak isteriz. Fakat bunun için kapıların açılması lazım. Onun için de istihbaratımızın Taliban muhataplarıyla görüşmeleri oluyor. Bunun dışında güneyde birtakım ülkelerde bir ortaya gelmek suretiyle görüşmeler oluyor. Tabip Abdullah Abdullah ve Hamid Karzai oralarda bir ortaya geliyorlar. Onların verdiği sinyaller de bizim için çok kıymetli.

TAHLİL ÜRETEMEZSİNİZ: (Muhalefetin, ‘Taliban’ın muhatap alınmaması’ gerektiği tarafındaki söylemleri) Bizi birtakım kısımlar ilgilendirmez. Biz kendi irademize bakacağız. Biz ne düşünüyoruz, ne yapacağız ona bakarız. Türkiye’nin muhalefeti, anamuhalefeti hiçbir formda tahlil odaklı çalışmadı ki. Ancak biz tahlil odaklı çalışıyoruz. ‘Taliban’la birebir masaya oturulmasın’ diyorlar. Bir kez tıpkı masaya oturmadan hiçbir yerde bir tahlil üretemezsiniz. Bizim bu noktada özgüvenimiz var. Türkiye’ye bu türlü bir şey gelirse, biz de değerlendirmelerimizi yaparız. Sonra da bu türlü bir işe girmemiz gerekirse gireriz.

NASIL İZAH EDERİZ?: Birinci etapta Afganistan’dan çıkmayı düşünmedik. NATO tepesinde de bunları Biden ile konuştuk lakin Biden’a biz dedik ki, bir idari ve mali noktada bize takviye olacaksınız. İki, diplomatik dayanak vereceksiniz. Üç, lojistik takviye vereceksiniz. Şayet bunlar verilirse biz burada kalabiliriz. Havaalanı sıkıntısında Taliban, ‘Güvenliği bize verin ancak işletmeyi siz alın’ diyor. Nasıl güvenliği size veririz? Güvenliği siz aldınız, ondan sonra orada yeniden kan gövdeyi götürürse biz bunu dünyaya nasıl izah edeceğiz? Bu kolay bir iş değil. İşte bunlar konuşuldu, sonraki gün 200’e yakın kişi öldü.

EVVEL GÜVENLİK: Büyükelçiliğimiz evvelki gün kent merkezindeki büyükelçilik binamıza döndü. Şu anki planımız diplomatik varlığımızın sürdürülmesi istikametinde. Planlarımızı güvenlik durumuyla ilgili gelişmelere nazaran daima güncelliyoruz. Tüm ihtimallere karşı gerekli alternatif planlarımızı hazır tutuyoruz. Çalışanımızın güvenliği önceliğimizdir.

TAKVİYE VERİRİZ: Biz ülkemizdeki bayanları nasıl görüyorsak Afganistan’daki bayanların birebir hakları yaşaması noktasında elimizden gelen çabayla adımlarımızı atarız. Taliban’ın bayanlara bakışı bana nazaran 20 yıl öncesi üzere olmayacaktır. Onlar bu mevzuda da bir değişikliği kesinlikle göreceklerdir. Bütün bu görüşmelerde bizden istedikleri bir dayanak olması halinde biz her türlü dayanağı veririz ki bu reformist bir yaklaşımdır.

BİRLİKTE ADIM ATARIZ: (Trump’ın ‘DEAŞ’ın yüzde 100’ünü devirdim’ açıklaması) Bir sefer Amerika, DEAŞ’ı bitirmemiştir. DEAŞ’a karşı da hiç bu türlü önemli ve kararlı bir gayret vermemiştir. DEAŞ’la dünyada kararlı gayret eden tek ülke Türkiye’dir. Biz bu çabayı ülkemizde, Irak’ta, Suriye’de verdik, veriyoruz. Sanki onlar dünyanın neresinde DEAŞ ile gayret vermişler? Irak’ta bile halledemediler. Temennim odur ki Biden idaresi DEAŞ Horasan’ı halletsin. Biz de onlarla birlikte adım atarız.

KADEMELİ OLAĞANLAŞMA: (Ermenistan) Bölgemizde yeni, yapan yaklaşımlara muhtaçlık var. Görüş ve beklenti farklılıkları bulunsa da, birbirinin toprak bütünlüğü ve egemenliğine hürmet dâhil, inanç temelinde âlâ komşuluk bağları geliştirmek için samimi bir efor göstermek sorumlu bir hareket usulü olacaktır. Yakın tarih, hasımlık kaynağı olmamalı; sürdürülebilir barış ve birlikte yaşama için yapan adımlar atılmalıdır. Bu tarafta ilerlemeye hazır olduğunu beyan eden bir Ermenistan hükümeti ile bağlantılarımızı kademeli olarak olağanlaştırmak için çalışabiliriz.

PUTİN’LE ELE ALACAĞIZ: (Rusya’dan ikinci paket S-400 alımı) Bu bahislerde bizim bir tereddüdümüz yok. Daha değişik bir alternatifi söyleyeyim. Mesela bu yangınlarda onlardan gelen Ilyushin uçaklarını kullandık. Son telefon konuşmamızda da bu mevzuyu görüştük. Rusya seyahatimde de bütün bunların hepsini tekrar ele alacağız.

DEVLET BEY’E SUNACAĞIM: (Yeni anayasa) Muhalefet partilerinden rastgele bir beklentimiz yok. Zira biz bir adım atmadan muhalefet partileri kapısını kapattı. Taslağımıza son halini verdikten sonra ben Devlet Bey’e takdim edeceğim. Devlet Beyefendi de takımıyla gözden geçirecek, ondan sonra çalışmaya devam edeceğiz.

YÜZDE 7 NETLEŞTİ: (Seçim yasası) Barajla ilgili şu anda bariz hale gelen aslında 7 ancak bu mevzuda Cumhur İttifakı olarak MHP’nin son kararını arkadaşlarımız şimdi almış değiller. Lakin 7 netleşmiş vaziyette. MHP de 7’ye olumlu bakıyor. Bunun altında bir şey olur mu olmaz mı, önümüze gelmiş değil.

‘Gelecekler ve burada her şeyiyle bulunacaklar’

BEDEL ÖDEYECEKLER: (Sosyal medya düzenlemesi) Dijital terör daima iş başında. Bunlara karşı yasal düzenlemelerimiz elbette oldu fakat çok daha güçlü adımlar atmamız kaçınılmaz. Arkadaşlarımız Türkiye’deki bilginin Türkiye’de kalacağı, vatandaşlarımızın kişilik haklarını, bilgilerini koruyacak, gerek klasik gerek yeni irtibat mecralarındaki itibarsızlaştırma, karalama, palavra ve iftira kampanyalarına karşı duracak yeni bir yasa çalışması için teknik bir çalışma yürütüyorlar. En kısa vakitte hazırlıklar tamamlanacak. Meclis açılır açılmaz bu husus Meclis’imizin gündemine getirilecek. Hem ferdî hak ve özgürlükleri koruyacak, hem de milletimize, devletimize yönelecek sistematik dezenformasyon ve palavra terörüne karşı ulusal güvenliğimizi koruyacak bir yasal tabanın ortaya konmasına katkı vereceğiz.

‘Aşı yaygınlaşırsa vefatlar da azalır’

AŞI TAVSİYESİ: (Aşı) Benim tavsiyem halkımızın aşı olması, olmayanlara da tavsiye etmesi, onların da aşı olmalarını sağlamasıdır. Aşıyı ne kadar yaygınlaştırırsak olay sayısı da, vefat sayısı da azalacaktır. Bilim bunu söylüyor. Olağan yaklaşımımız aşıda zorlama olmaması, bunun gönüllülük temeline nazaran yapılmasıdır.

‘AFAD devletin bir kurumudur’

RAHATSIZ EDİYOR: (IMF’nin Türkiye’ye 6,3 milyar dolarlık çekim hakkı tahsisi) Bu, tüm üye ülkelerin kullanımına açılmış bir kaynak. Rezerv ölçümüz yıl sonu prestijiyle 115 milyar doları yakalayacak. Fazlası olacak, azı olmayacak. Bunlara sıkıntı oldu. Bu kadar afet yaşadık. Bu afetlere karşın ‘halimiz ne olacak’ demiyoruz hamdolsun. Fakat Bay Kemal hâlâ saçmalıyor. İki de bir ‘AFAD’a para vermeyin, yok şunu şuraya vermeyin, buraya bunu vermeyin’ diyor. Niçin rahatsız oluyorsun bundan? AFAD devletin bir kurumu. Buraya vatandaş gelip resmi olarak para veriyorsa bu seni niçin rahatsız ediyor?