TBMM’nin deprem raporunda tsunami uyarısı: Marmara’da ilk dalga 10 dakikada kıyıya ulaşır

Tsunamide birinci dalganın hasar vermeyen ‘centilmen’ akabinde gelenlerin ‘yıkıcı’ olduğu tespiti yapılan raporda, “Ülkemiz, Akdeniz, Ege ve Marmara Denizi kıyılarının ağır kullanımı ve yüksek sismik aktiflik ile birlikte tsunami tehdidine açıktır” dendi. Bugüne kadar Türkiye’nin 136 tsunami yaşadığı belirtilen raporda, 2017’deki Bodrum-Kos tsunamisi ile 30 Ekim 2020’de Seferihisar açıkları ve Samos Adası’nın kuzeyinde meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki sarsıntı sonucu bir can kaybı ve yaralanmalara neden olan tsunaminin son iki örneği oluşturduğu tabir edildi.

Tüm tsunamilerin İstanbul Marmara Denizi öncelikli olmak üzere, İzmir, İskenderun, Fethiye ekseninde tesirli olduğu aktarılan raporda, Marmara’nın tsunami potansiyelinin yüksek olduğu, 1999’daki sarsıntıda Tütünçiftlik, Hereke ve Değirmendere bölgelerinde 2 metreyi aşan dalgalar belirlendiği kaydedildi. “Araştırmalar Marmara Denizi’nde tarih boyunca 30’un üzerinde tsunami dalgasının oluştuğunu göstermektedir” sözleri kullanılan raporda, şu öngörülere yer verildi:

10 DAKİKADA KIYIDA

“Marmara Denizi için yapılan modelleme çalışmaları birinci tsunami dalgasının zelzele oluş vaktinden sonraki 10 dakika içinde en yüksek tsunami dalgasının da 60-90 dakika ortasında kıyılara varacağını göstermektedir. Adalar başta olmak üzere Doğu Marmara’nın daha yüksek tsunamiye maruz kalacağı öngörülmektedir.”

Raporda, Türkiye’de Kandilli Rasathanesi Zelzele Araştırma Enstitüsü’nün Tsunami Erken İkaz Sistemi kurulması çalışmaları yürüttüğüne değinilirken, “Bölgesel Sarsıntı Tsunami İzleme Merkezi” marifetiyle, 5.5’ten büyük zelzelelerin tsunami oluşturma ihtimalinin 7/24 gözlemlenip, incelendiği bildirildi.

TAHLİYE VE MÜDAHALE PLANI

Raporda, mümkün tsunamiye karşı tahlil teklifleri şöyle sıralandı:

– AFAD başta olmak üzere ilgili tüm ünitelerin; kıyı yerleşimleri için tehlike ve risk belirleme, hasar görebilirlik, tahliye planları ve acil aksiyon planları yapması;bu kapsamda, kıyı yerleşimlerinde tsunamiye karşı yapısal ve yapısal olmayan tedbirlerin belirlenmesi ve uygulanması gerekmektedir.

– Deniz tabanına sismometreler yerleştirilmeli, yaygınlaştırılmalı.

– Marmara Denizi’ndeki muhtemel tsunami tehlikesi araştırılmalı ve kıyıların tsunami tehlike haritaları hazırlanmalı.

– Marmara, Ege ve Akdeniz’de Tsunami Erken İhtar Sistemi kurulmalı.

– Kritik kıyı tesisleri için tsunami tehlike, hasar görebilirlik ve risk hesapları yapılmalı, bu tesisler için tsunami tesir ve ziyanlarının en aza indirilmesi konusunda tesise özel tedbirler geliştirilmeli.

Bir önceki yazımız olan Millet-i Sadıka’dan Büyük İhanete: Ermeni Terörü başlıklı makalemizde Agop Agopyan kim öldürdü, ASALA ve asala'yı kim bitirdi hakkında bilgiler verilmektedir.