Türkiye’nin zirvesi eriyor: 4 kilometreden 900 metreye

Dünya genelinde tesirli olan global ısınma ve iklim değişikliği beraberinde riskleri de getiriyor. Bu risklerden biri de buzulların erimesi. Türk Coğrafya Kurumu da iklim değişikliğinin Türkiye’deki buzullarına tesirini gözlemlemek için Hakkari’deki Cilo Dağları’nda 5 günlük arazi çalışması yaptı. Coğrafya öğretmenlerinden oluşan grup, 1950 metrelerdeki Yüksekova’da sazlık ve bataklık alanları gezdi, 3794 m yüksekliğindeki Sat Dağları’nın buzul göllerini gözlemledi. Daha sonra Cilo Buzul Vadisi’ndeki buzullara ve şelale bölgesine çıktı. Kuraklık nedeniyle buzullardaki gerilemeleri yerinde gözleyen grup, 3050 metredeki Gelyano Buzul Gölü’nü inceledi. Faal buzullar, enine buzul çatlakları, erime öncesindeki eski buzuldan geriye kalan buzul çizikleri ve buzul cilalama izlerini gören takım, yaylalardaki otlaklarda sürü sahipleri ile sohbet etti.

ERİME ÇOK SÜRATLİ

Türk Coğrafya Kurumu İdare Şurası Lideri Doç. Dr. Ahmet Ertek, müşahedelerini Milliyet gazetesinden Gökhan Karakaş’a anlattı. Bölgenin doğal zenginliklerinin korunması için buradaki buzullarda erime tespit ettiklerini söyleyen Doç. Dr. Ertek, “Buzullar, buzul vadileri ve buzul gölleri iklim değişikliğinden olumsuz etkilenmeye devam ediyor. Cilo’nun kuzey buzullarında önemli erime tespit ettik. 18 bin yıl evvel Pleistosen Buzul Çağı’nda 10 kilometreyi bulan Suppa Durek (Erinç Buzulu) Buzulu, 1948’de Sırrı Erinç hocamız 4 km ölçtü. 73 yıl sonra biz yüzde 75 kütle kaybı gördük. Kayıp öylesine süratli ki 2009’da 1.5 km’lik buzul uzunluğu artık 900 metreye kadar düştü” dedi.

“Mustafa Varol, 1948’de Erinç Buzulu’nun 1.78 kilometrekare olduğunu 2017 de ise 0.54 kilometrekareye düştüğünü belirlemişti” diyen Ertek, Güneş ışınlarının geriye yansıtılması için Doğu Karadeniz, Orta Toroslar ve Cilo’daki faal buzullarda nanotekstil örtüler kullanılabilir. İtalya Psedana Buzulu’nda erimeye karşı muşamba kullanılmıştı. Bizde de buzul erimelerine karşı tedbirler alınmalı” değerlendirmesinde bulundu.

Bir önceki yazımız olan Millet-i Sadıka’dan Büyük İhanete: Ermeni Terörü başlıklı makalemizde Agop Agopyan kim öldürdü, ASALA ve asala'yı kim bitirdi hakkında bilgiler verilmektedir.