Yüzyılları deviren Doğu Roma mirası, gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor

Kocaeli’nin Gölcük ilçesi Aşağı Ulaşlı Mahallesi hudutlarında yer alan ve 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı ilan edilen arazi, halk ortasında ‘manastır zirve‘ olarak biliniyor. M.S. 1. yüzyılda inşa edildiği varsayım edilen Doğu Roma kültür mirası olan tarihi alan, gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor.

Asırlardır tarihin izlerini taşıyan manastır içerisinde ise büyük sur duvarı, tek katlı büyük çatısız yapı, iki adet büyük yer altı mahzen girişi, piramit formunda dev kayalar, devrilmiş haç işlemeli sütunlar ve yapı kalıntıları bulunuyor.

Manastır zirvenin, mübadele periyotlarında de (1923) Rumlar tarafından faal olarak kullanıldığı, daha sonra Rum köyünün Yunanistan’a göç ettirilmesinin akabinde boşaltıldığı biliniyor.

Birden fazla devri içinde barındıran Doğu Roma mirası zirvede, rölöve, restitüsyon ve onarım çalışmalarının yapılabilmesi için kurumlar ortası temaslar sürüyor.

Denize hakim pozisyonda bulunan zirvenin ulaşımı ise güçlü yollardan yapılıyor. Tarihi yapıyı ulaşmak için engebeli topraklardan, sert kayalardan, yabani otlar ve dikenli çalıların ortasından geçmek gerekiyor.

Tabiatın içinde saklanan kültür mirası, yüzyıllardır dikenlerin ortasından çıkarılmayı bekliyor.

Vatandaşlar ise tarihi manastır zirvesinin restore edilerek, turizme kazandırılmasını talep ediyor.

“KURTULUŞ SAVAŞI’NA KADAR BURADA HAYAT VARDI”

Manastır zirvenin, asırlardır yerleşim yeri olarak kullanıldığını söyleyen vatandaş Fikri Gümüşgöz (59), “Gördüğümüz kadarıyla burada Roma kalesi var. Bulunduğumuz alanın, krallığın giriş karakolu vazifesini üstlendiğini düşünebiliriz. Kurtuluş Savaşı’na kadar burada ömür vardı. Savaş periyotlarında bölgemizde yaşayan dedelerimiz savaşa gidince, burası da boş kaldı. Hatta manastır zirve bölgesinde yaşayan Rumların, Türklerin Yunanlara karşı yenilecekleri zannederek, bölgede yaşayan vatandaşlara eziyet ettikleri tez ediliyor. Savaşı Türkler kazanınca da Rumlar da burayı terk etmişler” dedi.

“RESTORE EDİLMESİNİ BEKLİYORUZ”

Manastır doruğun çabucak aşağısında da Roma lahdi olduğuna değinen Gümüşgöz, şöyle konuştu:

“Onun üzere birkaç lahit daha vardı, onlar müzeye götürüldü. Toprak altında kalan lahitlerin olduğunu düşünüyorum. Manastır zirvenin içerisinde su sarnıcı var, kalemiz var. Bir kısım yerleri yıkık. Tiyatro olduğunu biliniyor. Şu anda her şey ağaçlık içinde. Açıldığı vakit çok şey çıkacağını varsayım ediyoruz”

40 yıl evvel bu alanda daha rahat gezdiklerini belirten Gümüşgöz, “O zamanlar çok yapı vardı. Vakit içerisinde harap olmuş. İncelenip, tarihi bilgilerinin netleşmesini istedik. 1,5 metre kalınlığında duvarları olan yapı var aslında. Sur duvarları var. Onların da kayda bedel olduğunu görüyoruz. Alanın restore edilmesi ve bakım yapılması için karar çıkardılar, bekliyoruz. 3 bin yıllık bir yapı bu. Ayakta durduğuna nazaran demek ki bir pahası var. Bugün yapılan yapılar 60 yıl dayanıyor lakin bu 3 bin yıldır ayakta” diye konuştu.

“39 YIL EVVEL GELDİĞİM YERİ ARTIK SIKINTI BULDUM”

Mensur Keskin (61) ise manastır zirve içinde kilisenin de bulunduğunu belirterek, “Aynı vakitte su sarnıçları, dinlenme alanları vs. üzere alanlar da var. Yaklaşık 300 metre uzunluğunda kaleler var. Sanırım alanın kaymaması için kaleler yapılmış ve bu biçimde emniyete alınmış. Kurtuluş Savaşına kadar burada Rumlar emniyet içinde yaşamışlar. Tarih tarihtir. Sonuçta burası şu an bizim elimize geçmiş” dedi.

Yetkililerden buraya gelen yolların açılmasını talep ettiğini söyleyen Keskin, kelamlarına şöyle devam etti:

“Gelsinler görsünler, burayı keşfetsinler. Bizde yardımcı oluruz. Yolları açsınlar ve tarihi meydana çıkarsınlar. Buralar ziyaret edilsin. Burası hoş bir zirve, görünümlü zirve. Ben buraya en son 1982’de gelmiştim. O vakit buralar temizdi, ben şaşırdım. Güç bulduk burayı, bakım istiyor”